oriyat

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

o-ri-yat

Etimologiyasi

[ arab. – birovdan vaqtincha olingan narsa; qarzga berilgan buyum ]

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Or-nomus; izzati nafs. ◆ Oriyating boʻlsa, sen ham dalaga chiq, kuchingni ketmonda koʻrsat, men seni mard bilay. S. Ahmad, „Qadrdon dalalar.“ ◆ Yosh emasmi, birdan uning oriyati qoʻzgʻaldi, Shartta pastga tushdi u ham, U ham yayov yoʻl oldi. A. Oripov, „Yillar armoni.“

Oriyat talashmoq Or-nomus talashmoq, oʻz izzati nafsini himoya qilmoq, obroʻni qoʻldan bermaslik, oʻz obroʻyiga dogʻ tushirmaslik uchun kurashmoq.

2 Uyat, sharm; or. ◆ Boylar yetimchani choʻri qilishgani ham oriyat qiladi. P. Tursun, „Oʻqituvchi.“

Oriyati kelmoq Or qilmoq, uyalmoq.

3 sft. esk. Asli oʻziniki boʻlmagan, birovdan vaqtincha soʻrab olingan. ◆ Oriyat tun. ◆ Masalan, Sarimsoq, unga yerni hukumat bergan. Oriyat yer. A. Qahhor, „Sarob.“

Antonimlari

ОРИЯТ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

oriyat
1 стыд; честь; достоинство; ◆ oriyat qilmoq стыдиться, считать для себя постыдным, позорным, зазорным; считать ниже своего достоинства; ◆ oriyat talashmoq спорить из чувства ущемленного самолюбия; ◆ oriyati keldi он устыдился, он застыдился; ему стало совестно;
2 уст. выпрошенный, взятый во временное пользование; ◆ oriyat toʻn взятый на время халат.