sazo
tahrirlash
sazo 1 tahrirlash
Morfologik va sintaktik xususiyatlari tahrirlash
sa-zo
Aytilishi tahrirlash
Etimologiyasi tahrirlash
SAZO I Bu ot 'loyiq boʻl-' maʼnosini anglatadigan tojikcha sazidan feʼlining (ТжРС, 336) saz hozirgi zamon asosiga -o qoʻshimchasini (ТжРС,
543) qoʻshib hosil qipingan boʻlib, 'xatti-harakatiga loyiq koʻriladigan tadbir' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, II, 11).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
arab. – ajr, evaz, mukofot; qasos, jazo;
Maʼnoviy xususiyatlari tahrirlash
Maʼnosi tahrirlash
1. Qilmishiga yarasha oladigan tanbeh, taʼzir, dashnom. ◆ Devorlar ham menga sazo berayotgandek qizardim, hech qayoqqa qaray olmadim. Oydin, „Hikoyalar.“
2. Oniy istak; intilish; raʼy, shaxt. ◆ Yigitning sazosi singuncha, shaytonning boʻyni uzilsin. Maqol.
- Sazosini (yoki sazasini) qaytarmoq (yoki oʻldirmoq, yerda qoldirmoq) Iltimosini inobatga olmaslik; shaxtini qaytarmoq; uyaltirmoq. ◆ Insof kerak, Asadvoy! Qariyaning sazosini oʻldirish yaxshimas, oppoq soqolini hurmat qilish kerak. H. Nazir, „Koʻkterak shabadasi.“ ◆ Qurbon ota uning suhbatini xushlamasa ham, odamning yuzi issiq, hamsafar boʻlish toʻgʻrisidagi sazosini oʻldirmadi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari.“
Sinonimlari tahrirlash
Antonimlari tahrirlash
sazo II tahrirlash
Morfologik va sintaktik xususiyatlari tahrirlash
sa-zo
Aytilishi tahrirlash
Etimologiyasi tahrirlash
Maʼnoviy xususiyatlari tahrirlash
Maʼnosi tahrirlash
shv. Sado, tovush, ovoz. ◆ Xoti-nidan sazo chiqmagach, Sohib qori qoʻlidagi sarpolarni Xolidaning boshidan oshirib, ichkariga otdi. I. Rahim, „Chin muhabbat“ .
Sinonimlari tahrirlash
Antonimlari tahrirlash
САЗО. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari tahrirlash
Ruscha ru
sazo I
1 воздаяние, возмездие; ◆ sazo bermoq пристыдить, устыдить; ◆ sazo boʻlmoq быть пристыженным; опозориться; ◆ sazo qilmoq 1 ) пристыдить; устыдить; 2) умолять, настойчиво просить;
2 в знач. послелога с дат. пад. достойный; ◆ bu kishi mukofot bermoqqa sazo этот человек достоин награды;
3 желание стремление; ◆ sazosini oʻldirmoq отказывать (кому-л.) в просимом, не обращать внимания на просьбу; ◆ sazom oʻlmasin не оставьте мою просьбу без внимания; ◆ yigitning sazosi oʻlguncha shaytonning boʻyni uzilsin посл. (букв. пусть лучше перервется шея у сатаны, чем нарушится стремление добра молодца) грех отказывать молодцу в просьбе.
sazo II
обл. фольк. = sado.