20-Oktyabr 2022, 06:00 dagi koʻrinishi tahrirlash Xusinboy Bekchanov (munozara \| hissa) Interfeys administratorlari, Administratorlar 3 917 edits Tahrir izohi yoʻq Teg: vikimatn muharriri 2017 ← Avvalgi tahrir		2-Oktyabr 2023, 13:01 dagi koʻrinishi tahrirlash bekor qilish 84.54.71.166 (munozara) шцеуаваерцуворцвкцевунВЕПВВЫАФОвауенйцревауцПРВФванцевнВАпр вафыпрывапрсаырфвавпрапрррррррррррррррррввыыыыыыыыыыыыыыыыыыыыыффыаофпрвввввввввввввввввввырффвпфрффыфоооыриаввтвтииьттрпивтовофпрпырпоппсппотрагоиврш Teg: Qaytarildi Keyingi tahrir →
Qator 4: == Aytilishi == ''Yotiq matn''== Etimologiyasi == {{~~OʻTEL~~OʻTEИФРачгныфевскфацпрфкфрепвырфвкценвкорфвеувыпфавеуфвкыовцунеащ еу ЛЕВРЫАВсывенвккеКВУЕВААВL\|I\|QALIN I 'koʻndalang koʻlami meʼyordan ortiq' (yas-si narsa haqida). [Fosih afandi] h a l i n koʻrpacha ustida savol-javobga huloh solib oʻtirdi (Mirzaka-lon Ismoiliy). Bu soʻz qadimgi turkiy tilda qalïn tarzida talaffuz qilingan boʻlib (Devon, I, 383; ПДП, 410), keyinchalik oʻzbek tilida a unlisi ä unlisiga al — mashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: qa-lïn > qälin. Qadimgi turkiy tilda koʻp maʼnoli boʻlgan bu sifat (ДС, 411: 1. ' mnogochislennïy', 2. 'mnoje-stvo', 3. 'tolstïy<sup>1</sup>) oʻzbek tilida faqat bir maʼnoni anglatadi. Bu sifat asli qadimgi turkiy tilda 'koʻta-ril—<sup>1</sup> maʼnosini anglatgan qalï— feʼlidan (ДС, 411) —n qoʻshimchasi bilan yasalgan boʻlsa kerak. Qirgʻiz tilida bu soʻz kalïŋ tarzida talaffuz qilinadi, bu hol qälin soʻzi oxiridagi —n qismi qoʻshimcha ekanini koʻrsatadi. Oʻzbek tilida bu sifat -n qoʻshimchasi bilan yasalgan boʻlsa, qirgʻiz tilida -ŋ qoʻshimchasi bilan yasalgan (asli —n va —ŋ - bir qoʻshimchaning ikki koʻrinishi). QALIN II <sup>1</sup> nikoh toʻyida qiz uchun kuyov tomonidan beriladigan mol, pul\ U toʻy shart-u sharoitlari ustida, q a l i n ustida savdolashib oʻtirmay, fo— tihaga hoʻl koʻtardi (Mirzakalon Ismoiliy). Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu ot qalïn (ПДП, 410: qalïnsïz 'bez pridannogo'), qalïŋ tarzida (Devon, III, 382) talaffuz qilingan; hozirgi qirgʻiz tilida ham bu soʻz kalïŋ tarzida talaffuz qilinadi (КРС, 334). Oʻzbek tiliga bu soʻzning qadimgi turkiy tildagi qalïn koʻrinishi yetib kelgan boʻlib, a unlisi ä unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: qalïn > qälin. Bu soʻz oxiridagi —n, —ŋ qismlari qoʻshimchaga teng boʻlib, qadimgi turkiy tilda mavjud boʻlgan, lekin lugʻatlarda oʻz aksini top — magan qal- <nowiki>\|</nowiki><nowiki>\|</nowiki> qalï- feʼlidan ot yasagan boʻlsa kerak.}}

qalin: Versiyalar orasidagi farq