diqqat: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
CoderSIBot (munozara | hissa)
Ruscha tarjima qo`shildi
CoderSIBot (munozara | hissa)
Oʻzbekcha variant yangilandi
Qator 1:
{{-uz-}}
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
'''diq-qat'''
== Aytilishi ==
 
== Etimologiyasi ==
''[[w:Arab tili|a.]]'' cjj — anikdik; sinchkov-lik; noziklik
[[Turkum:Oʻzbekchada arabchadan oʻzlashgan soʻzlar]]
== Maʼnoviy xususiyatlari ==
=== Maʼnosi ===
1 Fikr, fikru zikr, fikr-yod. {{misol|Oʻzini unutib, barcha {{ajrat|diqqat}}i hujra ichiga oqqan edi.|[[w:A. Qodiriy|A. Qodiriy]]|Oʻtgan kunlar}}. {{misol|Sidiq-jon.. bolaga qarab, u-bu deb turgan boʻlsa ham, koʻzi va butun {{ajrat|diqqat}}i Sharofatda edi.|[[w:A. Qahhor|A. Qahhor]]|Qoʻshchinor chirokdari}}.
 
2 Nazar-eʼtibor, iltifot; sinchkovlik. {{misol|Diniy va milliy ruhning tarbiyasiga alohida eʼtibor va {{ajrat|diqqat}} lozim.|[[w:Oybek|Oybek]]|Nur qi-dirib}}. {{misol|[Kumush] Sochlari orasidagi chigillar-ni {{ajrat|diqqat}} bshshn tarab, jom yoniga oʻtirdi. |[[w:A. Qodiriy|A. Qodiriy]]|Oʻtgan kunlar}}. {{misol|Toʻlqinjon Hu-rining soʻzlarini zoʻr {{ajrat|diqqat}} bilan tingladi. }}F. Musajonov, Huri. {{misol|Yoʻlchi oʻroqqa {{ajrat|diqqat}} bshshn tikilib qaradi va enkayib oʻra boshladi.|[[w:Oybek|Oybek]]|Tanlangan asarlar}}.
 
:Diqqatga sazovor ''(yoki'' loyiq) ''yoki'' shoyoni diqqat Eʼtibor etishga arziydigan, eʼti-borni oʻziga tortadigan. {{misol|Diqqatga sazovor gap. yat Shahringizning {{ajrat|diqqat}}ga sazovor joylarini keyin koʻramiz.|[[w:"Guldasta"|"Guldasta"]]}}. {{misol|Xoʻjayev afandining fikri-zikri shoyoni {{ajrat|diqqat}}.}} 3. Said, N. Safarov. Tarix tilga kirdi. Diq-qatni jalb qilmoq ''(yoki'' tortmoq) 1) eʼti-borni, fikrni bir joyga toʻplamoq, yigʻ-moq, eʼtiborni biror narsaga qaratmoq. {{misol|Maʼruzachi tinglovchilarning {{ajrat|diqqat}}ini shu masalaga tortdi;}} '''2''') boshqalarning eʼti-borini oʻziga qaratmoq. {{misol|Tebranib yonayotgan sham zoʻr moʻʼjizaday hammaning {{ajrat|diqqat}}ini jalb qilgan edi.|[[w:A. Qahhor|A. Qahhor]]|Koʻr koʻzning ochilishi}}. {{misol|Dastlabki kunlarda qishloq aho-lisining {{ajrat|diqqat}}ini jalb qilgan yangi domla bora-bora nazardan tushib qoldi.|[[w:A. Qahhor|A. Qahhor]]|Qoʻshchinor chiroqlari}}.
 
'''3 '''''sft.'' Uzluksiz eʼtibor talab etadigan, yurakni siqib yuboradigan, ogʻir, mashaq-qatli. {{misol|{{ajrat|Diqqat}} ish.}}
 
4 Zeriktiradigan, zerikarli, maroqsiz. {{misol|{{ajrat|Diqqat}} gap.}}
 
:Diqqat boʻlmoq ''yoki'' diqqati oshmoq Boʻgʻilmoq, siqilmoq; zerikmoq. {{misol|Shu bugun kechqurun haligiday {{ajrat|diqqat}} boʻlib oʻtir-ganida, yana Latofatxon esiga tushib, bir fikrga keldi.|[[w:A. Qahhor|A. Qahhor]]|Asarlar}}. {{misol|Uning [Raʼnoning] {{ajrat|diqqat}}i oshib ketgan, tiq etsa, eshikka qarab qoʻymoqda.|[[w:H. Nazir|H. Nazir]]|Soʻnmas chaqmokdar}}. Diqqat qilmoq 1) eʼtibor ber-moq; iltifot qilmoq. {{misol|Hali {{ajrat|diqqat}} qil-magan ekanman: yuzlari sip-silliq, xuddi toshdan yasalganga oʻxshaydi.|[[w:X. Toʻxtaboyev|X. Toʻxtaboyev]]|Shirin qovunlar mamlakati; 2) boʻgʻmoq, yurakni siqmoq; zeriktirmoq}}. {{misol|Hokim toʻrani {{ajrat|diqqat}} qilma.|[[w:K. Yashin|K. Yashin]]|Hamza}}.
 
'''5 '''''kesim vzf.'' Boʻgʻilgan, yuragi siqilgan; xafa. {{misol|Oʻzi {{ajrat|diqqat}}, xunob, lekin tez-tez xayolga ketardi.|[[w:Oybek|Oybek]]|Hyp qidirib}}. {{misol|Avaz {{ajrat|diqqat}}. Xiva tomonga qarayverib, koʻzi teshilay dedi. Otasidan mujda yoʻq.|[[w:S. Siyoyev|S. Siyoyev]]|Avaz}}.
 
 
 
=== Sinonimlari ===
 
=== Antonimlari ===
 
{{OʻTIL|ДИҚҚАТ}}
== Tarjimalari ==
 
{{Tarjimalar
|ru =