kam: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
CoderSIBot (munozara | hissa) Ruscha tarjima qo`shildi |
CoderSIBot (munozara | hissa) Oʻzbekcha variant yangilandi |
||
Qator 2:
{{kaa-ism}}
{{-uz-}}
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
'''kam'''
== Aytilishi ==
== Etimologiyasi ==
''\[[w:Fors tili|f.]]'' — oz, ozgina, arzimas
[[Turkum:Oʻzbekchada forschadan oʻzlashgan soʻzlar]]
== Maʼnoviy xususiyatlari ==
=== Maʼnosi ===
'''1'''
:Talab, meʼyor yoki odatdagiga nisbatan miq-dori yetarli boʻlmagan; oz. {{misol|Kam yerli dehqon (map.). Yigʻilishda odam {{ajrat|kam}} boʻldi. Bu yil yogʻingarchilik {{ajrat|kam}} boʻldi.}} n {{misol|Chorshanba kuni dalaga qoʻsh chiqishi kerak. Lekin, haqiqat-ga qaraganda, ulovimiz {{ajrat|kam}}.|[[w:A. Qahhor|A. Qahhor]]|Qoʻshchinor chiroqlari}}.
2 Umuman, mikdori oz, koʻp emas. {{misol|Gapni {{ajrat|kam}} soʻzla, ishni koʻp koʻzla.|[[w:Maqol|Maqol]]}}. n {{misol|Tibbi-yot ilmida {{ajrat|kam}} uchraydigan voqea.|[[w:T. Murod|T. Murod]]|Ot kishnagan oqshom}}. {{misol|Kapsanchilarda chakka oʻtmagan uy {{ajrat|kam}} qoldi.|[[w:A. Qahhor|A. Qahhor]]|Qoʻshchi-nor chirokdari}}.
3 Egalik shaklidagi ayrim soʻroq ol-moshlari bilan qoʻllanib, qiyoslanuvchi shaxs yoki narsadan kamchiligi yoʻq ekan-lik maʼnosini ifodalashga xizmat qila-di. {{misol|Boshqalardan nimasi {{ajrat|kam}}?! Undan qayeri {{ajrat|kam}}?}} n [''Kimsanoy''] {{misol|Gʻayratli, oriyatli juvon edi. Mana, Kanizak zveno boʻlar emish, Kimsanoyning Kanizakdan nimasi {{ajrat|kam}}?|[[w:A. Qahhor|A. Qahhor]]|Qoʻshchinor chiroqlari}}. {{misol|Oʻsha latta-dan {{ajrat|kam}} joyim bormi|[[w:?! U|?! U]]}}. Hoshimov, Qal-bingga quloq sol.
4 Yetishmay turgan, kerak boʻlib turgan. {{misol|-Keling, keling, Shorajab, — dedi qalan-darga qarab Safar, — bir siz {{ajrat|kam}} edingiz. |[[w:S. Ayniy|S. Ayniy]]|Qullar}}.
'''5 '''''ot vzf.'' Yetishmovchilik, yetishmagan narsa. {{misol|{{ajrat|Kam}}ini toʻgʻrilamoq.}} n {{misol|Sizning dav-latingizda yeyish-ichishdan, aysh-ishratdan {{ajrat|kam}}im yoʻq.|[[w:"Ertaklar"|"Ertaklar"]]}}.
'''6 '''{{s. t.|uz}} Sonlar bilan birga kelib, mu-ayyan miqdorning toʻlishi uchun oʻsha miq-dorga oʻzi qoʻshilib kelgan son bildirgan mikdor yetishmasligini bildiradi. {{misol|Bir {{ajrat|kam}} qirq. Bobom ikki {{ajrat|kam}} toʻqsonga kirdi.}} n {{misol|Bir {{ajrat|kam}} oʻttiz boʻlak boʻlib, toʻp boʻlib, hin-diga teging.|[[w:"Goʻroʻgʻli"|"Goʻroʻgʻli"]]}}.
7 Baʼzi soʻzlarga birikib, qoʻshma soʻz yasash uchun xizmat qiladi: {{misol|{{ajrat|kam}}gap, {{ajrat|kam}}da-romad, {{ajrat|kam}}hosil|[[w:va b|va b]]}}.
:Bir kami Qilmagan ishi (kamchiligi) gapdan anglashilgan narsa ekani, uni ba-jarishga norozilik ohangi bilan ifoda-lanadi. {{misol|Bu nimasi?.. Bir {{ajrat|kam}}im ot yetaklab yurish qoluvdi?|[[w:Gazetadan|Gazetadan]]}}. Kam boʻlmang Yaxshi tilak bildiradi; yashang, kamol toping. {{misol|Xoʻsh, qizim, tabriklarimni qabul qiling.. ich-ichimdan xursandman, ilohim, {{ajrat|kam}} boʻl-manglar.|[[w:LLI|LLI]]}}. Rashidov, Boʻrondan kuchli. Kam boʻlmaslik Zarar-ziyon koʻrmaslik, ziyon qilmaslik. {{misol|..ayniqsa, ota-onasining gapiga kirib, oʻzining {{ajrat|kam}} boʻlmaganligi haqida ancha koʻpirib, koʻp gapirdi.|[[w:K. Yashin|K. Yashin]]|Hamza}}. {{misol|Un-doq dema, qizim! Gapimga kirib, {{ajrat|kam}} boʻl-dingmi ?}} ''[hovlini koʻrsatib\ Mana!'' A. Qah-hor, Qoʻshchinor chiroqlari. {{misol|Bizga uxiioc bilan qoʻl bersang, {{ajrat|kam}} boʻlmaysan.|[[w:"Mushtum"|"Mushtum"]]}}.
=== Sinonimlari ===
=== Antonimlari ===
{{OʻTIL|КАМ}}
== Tarjimalari ==
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
'''kam'''
| |||