sistema: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
CoderSIBot (munozara | hissa) Ruscha tarjima qo`shildi |
CoderSIBot (munozara | hissa) Oʻzbekcha variant yangilandi |
||
Qator 12:
{{pt-ism}}
{{-uz-}}
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
'''sis-te-ma'''
== Aytilishi ==
== Etimologiyasi ==
''[[w:Yunon tili|yun.]]'' systema — yaxlit; qism-lardan tarkib topgan
[[Turkum:Oʻzbekchada yunonchadan oʻzlashgan soʻzlar]]
== Maʼnoviy xususiyatlari ==
=== Maʼnosi ===
1 Ish-harakat, turli jarayon va sh. k. larda qismlarning oʻzaro joylashishi va bogʻliqligidagi tartibot, tizim.
2 Narsa, hodisa va tushunchalarning tas-nifi. {{misol|Linneyning botanik {{ajrat|sistema}}si.}}
3 Biror taʼlimotda asos boʻlgan qoida-lar, qarashlar, tamoyillar majmui. {{misol|Dekart-ning falsafiy {{ajrat|sistema}}si.}}
4 Biror ish metodlari, tartib-usullari majmui. {{misol|Davolash {{ajrat|sistema}}si. Taʼlim-tarbiya {{ajrat|sistema}}si.}} n {{misol|Taʼlim-tarbiya saviyasini oshirishda kabinet {{ajrat|sistema}}siga oʻtish oʻzining afzalliklarini koʻrsatayotir.|[[w:Gazetadan|Gazetadan]]}}.
5 Qonuniy tartibda joylashgan va oʻza-ro uzviy bogʻlangan qismlardan, element-lardan tarkib topgan butunlik. {{misol|Tilning tovush {{ajrat|sistema}}si. Terminologik {{ajrat|sistema}}. Krn tomirlar {{ajrat|sistema}}si.}} n {{misol|Maʼlumki, zamin Yer sayyorasi Kuyosh {{ajrat|sistema}}sida koinotning bir kichik boʻlagi sifatida paydo boʻldi va taraqqiy etdi.|[[w:Gazetadan|Gazetadan]]}}. {{misol|Olimlarning yak-dillik bilan aytishlaricha, markaziy nerv {{ajrat|sistema}}si gʻoyat nozik nerv hujayralaridan iborat.|[[w:"Saodat"|"Saodat"]]}}. ''Elementlar davriy sis-temasini yaratgan Mendeleyev universitetga kirish uchun bir necha marta uringan, lekin har safar.. ximiyadan "yiqilgan".'' "Fan va turmush".
6 Vazifalariga koʻra bir xil yoki tash-kiliy jihatdan bir butun boʻlib birlash-gan tashkilotlar yoki muassasalar majmui. {{misol|Xalq maorifi {{ajrat|sistema}}si. Fanlar akademiya-si {{ajrat|sistema}}si.}}
7 Bir maqsad, ayni bir ish, vazifani bajarish uchun belgilangan moslama, mashina, mexanizm va sh.k. dan tarkib topgan yaxlit texnik qurilma. {{misol|Isitish {{ajrat|sistema}}si. Energetik {{ajrat|sistema}}. Sugʻorish {{ajrat|sistema}}si.}} n {{misol|Uning tashabbusi bilan bogʻcha gazlashtiril-di, qishda bugʻ bilan isitish {{ajrat|sistema}}siga oʻtkazildi.|[[w:Gazetadan|Gazetadan]]}}.
8 Biror ishni tashkil etish, uyushtirish yoki amalga oshirish shakli, prinsipi. {{misol|Say-lov {{ajrat|sistema}}si. Mehnatga haq toʻlash {{ajrat|sistema}}si.}}
'''9''' Ijtimoiy tuzum, ijtimoiy qurilish shakli.
10 Meʼyoriy, odatiy, muntazam tusga kirgan, shu tarzda amalga oshadigan ish-ha-rakat, jarayon. {{misol|Ertalabki gimnastika oʻziga xos {{ajrat|sistema}}ga aylandi.}}
=== Sinonimlari ===
=== Antonimlari ===
{{OʻTIL|СИСТЕМА}}
== Tarjimalari ==
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
'''sis-te-ma'''
| |||