qoʻymoq: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
CoderSIBot (munozara | hissa)
Oʻzbekcha variantga etimologiya qoʻshildi
k vikifikatsiya, replaced: ~ → qoʻymoq (37) using AWB
Qator 65:
25 Muhokama, munozara va sh.k. uchun takdim, taklif qilmoq. ''Shior koʻimoq. Masalani kun tartibiga koʻymoq.'' n ''U yana Oyqiz oldiga kotor-qator soʻroqlar koʻyib, oʻkishga borishini quvvatlagani uchun chin dildan tashakkur bayon qilardi.'' Sh. Rashidov, Boʻrondan kuchli.
 
26—Oʻzbek tilining izoqli lugʻati<br {{clear="all"/>}}
 
26 Surtmoq, surkamoq. {{misol|Qoshga oʻsma koʻy-moq. Yaraga dori koʻymokYod koʻymokXina {{ajrat|qoʻy}}moq. }}yat {{misol|Surma {{ajrat|qoʻy}}may muncha ham, jo-non, qorodir koʻzlaring.|[[w:Muqimiy|Muqimiy]]}}. {{misol|Pesho-nangga baxt bitgan ekan, bolam. Boʻyi boʻ-yingga teng, qoshi-koʻzi surma {{ajrat|qoʻy}}gandek kop-kora.|[[w:P. Tursun|P. Tursun]]|Oʻqituvchi}}.
Qator 86:
 
:Bir yostiqqa bosh qoʻymoq ''q.'' yostiq. Boʻy-niga qoʻymoq ''q.'' boʻyin I. Gapni ''(yoki'' masla-hatni) bir joyga qoʻymoq ''q.'' ran I. Otimni boshqa qoʻyaman ''q.'' ot II. Tishini tishiga qoʻy-moq ''q.'' tish I. Yuziga oyoq qoʻymoq ''q.'' oyoq I. Oʻzini qayerga qoʻyishni bilmay Nima qi-larini bilmay qattiq iztirob chekib, to-qatsizlanib. {{misol|Qoʻying, yigʻlamang, amakingiz-ning feʼli oʻzingizga maʼlum. Sizni eslagan-da, oʻzini qayoqqa {{ajrat|qoʻy}}ishni bilmay, xunob boʻ-libyurguvchi edi.|[[w:P. Tursun|P. Tursun]]|Oʻqituvchi}}. Oʻzini qoʻygani joy topolmay ''ayn.'' oʻzini qayerga qoʻyishni bilmay. {{misol|Gʻulomjon hokimni kutga-ni bormadi. Uning kelishini eshitgandan beri nafrati qoʻzgʻab, oʻzini {{ajrat|qoʻy}}gani joy topolmay qoldi.|[[w:M. Ismoiliy|M. Ismoiliy]]|Fargʻona t}}. o. Oʻzi-ni qoʻymoq Erkinlik his etib, yayrab-yozil-gan holatda boʻlmoq, shunday holatda ri-vojlanmoq, unib oʻsmoq. {{misol|Hali sovuqdan qi-silib-bujmaygan gavdalar endi oʻzini {{ajrat|qoʻy}}di, yayradi.|[[w:Oybek|Oybek]]|Tanlangan asarlar}}. Hol-jo-niga qoʻymay ''(yoki'' qoʻymasdan) ''q.'' hol-jon.
 
 
 
=== Sinonimlari ===
Qator 105 ⟶ 103:
{{Tarjimalar
|tur = keng
|ru = <b>[['''qoʻymoq]]'''<br /b></br>
<b>'''1 </b>'''[[ставить]]; [[класть]]; {{tarjmisoli|kitobni parta ustiga ~qoʻymoq }} положить книгу на парту; <b>'''qalamlarni joyiga qoʻy </b>'''положи карандаши на место; {{tarjmisoli|tomga narvoya ~qoʻymoq }} поставить лестницу на крышу; <b>'''bola boshini onasining yelkasiga qoʻydi </b>'''ребёнок положил голову на плечо матери;</br />
<b>'''2 </b>'''[[положить]], [[помещать]]; {{tarjmisoli|omonat kassaga pul ~qoʻymoq }} положить деньги в сберкассу;</br />
<b>'''3 </b>'''[[бросать]]; [[прекращать]], [[оставлять]]; {{tarjmisoli|chekishni ~qoʻymoq }} бросить курить; <b>'''qoʻying shu gaplarni! </b>'''оставьте эти разговоры!; <b>'''[[qoʻysang-chi]]! </b>'''[[брось]], [[оставь]]!; <b>'''qoʻyasanmi, qoʻymaysanmi?! </b>'''ты перестанешь или нет?!;</br />
<b>'''4 </b>'''[[откладывать]], [[оставлять]]; <b>'''bugungi ishni ertaga qoʻyma </b>'''{{izoh|посл}}. не откладывай сегодняшнее дело на завтра;</br />
<b>'''5 </b>'''[[оставлять]], [[приберегать]], [[сохранять]];<b>''' qatra qoʻymay </b>'''не оставляя (не оставив) ни капли, ни крошки, ни крупинки;</br />
<b>'''6 </b>'''[[позволять]], [[допускать]], [[разрешать]]; <b>'''yoʻq desam ham qoʻymadi </b>'''хоть я и не соглашался, он настоял на своём; <b>'''uylanishni unga kim qoʻyibdi </b>'''кто разрешил ему жениться; куда ему жениться;</br />
<b>'''7 </b>'''[[пускать]], [[отпускать]], [[освобождать]]; {{tarjmisoli|otni oʻtga ~qoʻymoq}} пустить лошадь пастись; <b>'''qoʻyib yubormoq </b>'''отпустить; выпустить из рук; {{tarjmisoli|oʻz ixtiyoriga ~qoʻymoq }} предоставить самому себе; <b>'''[[qoʻyvoring]]! </b>'''{{izoh|или <b>'''}}qoʻyib yuboring! </b>'''пустите!, отпустите!; {{tarjmisoli|xotin ~qoʻymoq }} бросить жену; развестись с женой;</br />
<b>'''8 </b>'''[[пускать]]; [[напускать]]; {{tarjmisoli|ekinlarga suv ~qoʻymoq}} пустить воду на посевы; {{tarjmisoli|ovga qush ~qoʻymoq }} пускать ловчую птицу на дичь;</br />
<b>'''9 </b>'''[[вставлять]]; {{tarjmisoli|tish ~qoʻymoq }} вставлять зубы;</br />
<b>'''10 </b>'''[[отпускать]]; [[носить]]; {{tarjmisoli|soqol ~qoʻymoq }} отпускать бороду, носить бороду;</br />
<b>'''11 </b>'''[[строить]], [[вить]]; {{tarjmisoli|in ~qoʻymoq }} строить (вить) гнездо;</br />
<b>'''12 </b>'''[[устраивать]], [[устанавливать]]; {{tarjmisoli|eshik ~qoʻymoq }} установить дверь;</br />
<b>'''13</b>''' [[ставить]]; [[определять]], [[назначать]]; {{tarjmisoli|baho ~qoʻymoq }} поставить оценку; {{tarjmisoli|narx ~qoʻymoq }} назначить цену; {{tarjmisoli|diagnoz ~qoʻymoq }} определить (ставить) диагноз;</br />
<b>'''14 </b>'''{{izoh|перен}}. [[ввергать]], [[повергать]]; {{tarjmisoli|ogʻir ahvolga solib ~qoʻymoq }} ввергнуть в тяжёлое положение;</br />
<b>'''15 </b>'''{{izoh|разг}}. [[дать]], [[стукнуть]], [[хлестать]]; {{tarjmisoli|tarsaki ~qoʻymoq }} дать пощёчину;</br />
<b>'''16 </b>'''{{izoh|перен}}. [[ставить]]; [[показывать]], [[демонстрировать]]; {{tarjmisoli|pyesani sahnaga ~qoʻymoq }} ставить пьесу на сцене; {{tarjmisoli|kino ~qoʻymoq }} демонстрировать кинофильм;</br />
<b>'''17 </b>'''{{izoh|перен}}. [[ставить]], [[считать]]; {{tarjmisoli|yuqori ~qoʻymoq }} высоко ставить;</br />
<b>'''18 </b>'''[[ставить]], [[выдвигать]]; {{tarjmisoli|masala ~qoʻymoq }} поставить вопрос;</br />
<b>'''19 </b>'''[[красить]]; {{tarjmisoli|qoshiga oʻsma ~qoʻymoq }} красить брови усьмой ({{izoh|см}}. <b>'''[[oʻsma]] I</b>'''); {{tarjmisoli|upa ~qoʻymoq }} мазаться пудрой, пудриться;</br />
<b>'''20 </b>'''{{izoh|в сочетании с именами существительными образует сложные глаголы}}; {{tarjmisoli|ixlos ~qoʻymoq }} благоговеть; {{tarjmisoli|yoʻl ~qoʻymoq }} допускать позволить, попустительствовать; {{tarjmisoli|mehr ~qoʻymoq }} полюбить; <b>'''[[ot]] </b>'''({{izoh|или <b>'''}}[[nom]]</b>''') {{tarjmisoli|~qoʻymoq }} дать имя, назвать; именовать; {{tarjmisoli|ot ~qoʻymoq }} пускать коня вскачь; {{tarjmisoli|sarlavha ~qoʻymoq }} озаглавить ({{izoh|статью, книгу}}); {{tarjmisoli|oʻt ~qoʻymoq }} разжигать; поджигать; {{tarjmisoli|qadam ~qoʻymoq }} шагать, ступить; вступать; <b>'''oʻgʻlim sakkizga </b>'''({{izoh|или <b>'''}}sakkiz yoshga</b>''') <b>'''qadam qoʻydi </b>'''моему сыну пошёл восьмой год; {{tarjmisoli|yoʻlda ~qoʻymoq }} опережать, оставлять позади ({{izoh|в каком-л. деле}}); обставлять; перещеголять; <b>'''har nav taom tayyorlashda har qanday mohir oshpazni yoʻlda qoʻyadi </b>'''в приготовлении любых блюд он любого искусного повара оставит позади; {{tarjmisoli|ishdan ~qoʻymoq }} отрывать от работы; помешать работе; {{tarjmisoli|yoʻldan ~qoʻymoq }} остановить ({{izoh|кого-л}}.) по дороге, помешать продолжать путь;</br />
<b>'''21 </b>'''{{izoh|в сочетании с деепр на <b>'''}}-(i)b </b>'''{{izoh|или <b>'''}}-a/-y </b>'''({{izoh|в отриц. ф}}.) {{izoh|выступает в роли вспомогательного глагола и выражает законченность, завершённость действия}}; <b>'''aytmasangiz aytmay qoʻya qoping </b>'''не хотите сказать, ну и не говорите; <b>'''aytib berib qoʻya qol </b>'''расскажи же, ну расскажи; <b>'''bormay qoʻymaydi </b>'''он обязательно пойдёт; {{tarjmisoli|yozib ~qoʻymoq }} написать; <b>'''u iljayib qoʻydi </b>'''он улыбнулся; <b>'''Bu uchrashuvni Saidiy shuncha kutmagan ediki; oʻzining koʻziga ham ishonmay qoʻydi </b>'''(А. Ќаћћор, «Сароб») Саиди настолько не ожидал этой встречи, что не поверил собственным глазам; <b>'''Mendan hech kim xabar olmay qoʻydi</b>''' (Ѓ. Ѓулом, «Т. мурда») Все перестали обо мне справляться; Все перестали меня навещать; {{tarjmisoli|eshikka chiqarib ~qoʻymoq }} выставить за дверь; <b>'''u ishga chiqmay qoʻydi </b>'''он перестал выходить на работу; <b>'''u, xuddi bir ayb ish qilib qoʻyganday, hech kimning yuziga qaramasdi </b>'''он ни на кого не поднимал глаз, словно совершил что-то предосудительное; <b>'''Yoqubjon miyigʻida kulib qoʻydi </b>'''Якубджан усмехнулся в усы; <b>'''* [[olasiz-qoʻyasiz]] </b>'''[[возьмёте]], [[получите]] ([[и]] [[всё]]!); <b>'''[[kuladi-qoʻyadi]] </b>'''[[он]] [[смеется]] [[и]] [[только]]; [[он]] [[только]] [[и]] [[знает]] [[смеяться]].</br />
}}