atamoq
Oʻzbekcha (uz)
tahrirlash
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari tahrirlash
a-ta-moq
Aytilishi tahrirlash
Etimologiyasi tahrirlash
ATA- ’nom ber>-’. Yangi asaringizni nima deb atadingiz? Bu feʼl qadimgi turkiy tildagi ’ism’ maʼnosini anglatuvchi a:t otidan -a qoʻshimchasi bilan yasalgan (ЭСТЯ, I, 199); oʻsha davrdayoq a: unlisi — ning choʻziqlik belgisi yoʻqolgan (Devon, III, 267; DS, 66); oʻzbek tilida a unlilari ä unlilariga almashgan: a:t + a = a:ta- > ata- > ätä-.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari tahrirlash
Maʼnosi tahrirlash
- Nom bermoq, ot qoʻymoq, nomlamoq. ◆ Shundan beri odamlar koʻprikni „Xotin koʻprik“ deb atashadi. T. Ashurov, „Oq ot“ ◆ Yusufbek hoji [Kumushni].. „farishta“ deb atamoqqa ham hozir edi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“
- Deb tilga olmoq, yuritmoq; aytmoq. ◆ Bolalar uni [Tolibjonni] orqavarotdan Otquloq deyealar, oldida Ergash togʻa deb atashardi. S. Ahmad, „Jimjitlik“ ◆ Axir, nima qilayotganini bshgmagan odamlarni kim deb atash kerak boʻlmasa? M. Mansurov, „Yombi“
- Tilga olmoq, aytmoq (kishi ismini). ◆ Xayriyatki, ismini atamadi, deb oʻyladi Yaxshiboyev, demak, hali umid borday. Murod Muhammad Doʻst, „Lolazor“ .
- Biror kishi, tarixiy voqea va sh.k. uchun bagʻishlamoq, shunga moʻljallamoq. ◆ Ulugʻ bobokalonimiz xotirasiga atab amalga oshirilgan meʼmoriy ishlar bu bshshn tugab qolmaydi, albatta. Gazetadan . ◆ Oʻzbek oyimning qutidor, Oftob oyim va Oysha kampirga atab tiktirgan sarupolari ham bitdi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ .
din. ayn. bagʻishlamoq. ◆ Toleim qursin, deb yondim, kuydim. Folbinlarga bordim, azizavliyolarga nazr atadim. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Xudoyi ataganimizga bir yildan oshib qoldi. N. Aminov, „Qahqaha“ . yord. fl. vzf. Hisoblamoq, demoq. ◆ Mard ataymiz, kimki tursa ahdu paymon ustida.. Habibiy . iz du^
Sinonimlari tahrirlash
nomlamoq, yuritgan, deb atamoq, demoq
Antonimlari tahrirlash
OʻTIL
Feʼl tahrirlash
atamoq
atamoq