bukchaymoq
Oʻzbekcha (uz)
tahrirlash
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari tahrirlash
buk-chay-moq
Aytilishi tahrirlash
Etimologiyasi tahrirlash
BUKCHAY- ’elkani chiqarib, koʻkragini ichga olib engash-’. Bukchayib oʻtirgan ayol haddini rost— lab, unga tik qaradi. Bu feʼl qadimgi turkiy tildagi 'qayirilgan holat’ maʼnosini anglatgan boʻk otining (ЭСТЯ, II, 290) ’oʻxshash’ maʼnosini ifodalovchi -chä qoʻshimchasini olgan shaklidan —y qoʻshimchasi bilan yasalgan; keyinchalik ü unlisining yumshoqlik belgisi yoʻqolgan: (boʻk + chä = bükchä) + y = bükchäy- > bukchây-. Bu feʼl asli 'bukilganga oʻxshash holatda boʻl-’ maʼnosini bildirgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari tahrirlash
Maʼnosi tahrirlash
1 Yelkalarini chiqarib, koʻkragini ichiga olib engashmoq.◆ Nayman ona bukchayib oʻtirib qoldi. "Yoshlik".◆ Salim-boyvachcha bukchayganicha qimir etmay qotdi. Oybek, Tanlangan asarlar.◆ Normat polvon arang oʻrnidan turdi-da, bukchaygancha oʻlik-ning tepasiga bordi. "Yoshlik".
2 Belini, koʻkragini koʻtara olmay en-kayib qolmoq, qaddi egilmoq.◆ Bukchaygan chol. Beli bukchaygan kampir. m U gʻamdan bukchayib qolgan hakim Abdusamadga achinar edi. M. Osim, Karvon yoʻllarida.◆ Uyda oʻtirib, choʻkib, bukchayib qoldi. "Sharq yulduzi".
Sinonimlari tahrirlash
Antonimlari tahrirlash
БУКЧАЙМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari tahrirlash
OʻTIL
Feʼl tahrirlash
bukchaymoq