bukchaymoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

buk-chay-moq

Etimologiyasi

BUKCHAY- ’elkani chiqarib, koʻkragini ichga olib engash-’. Bukchayib oʻtirgan ayol haddini rost— lab, unga tik qaradi. Bu feʼl qadimgi turkiy tildagi 'qayirilgan holat’ maʼnosini anglatgan boʻk otining (ЭСТЯ, II, 290) ’oʻxshash’ maʼnosini ifodalovchi -chä qoʻshimchasini olgan shaklidan —y qoʻshimchasi bilan yasalgan; keyinchalik ü unlisining yumshoqlik belgisi yoʻqolgan: (boʻk + chä = bükchä) + y = bükchäy- > bukchây-. Bu feʼl asli 'bukilganga oʻxshash holatda boʻl-’ maʼnosini bildirgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Yelkalarini chiqarib, koʻkragini ichiga olib engashmoq.◆  Nayman ona bukchayib oʻtirib qoldi. "Yoshlik".◆  Salim-boyvachcha bukchayganicha qimir etmay qotdi. Oybek, Tanlangan asarlar.◆  Normat polvon arang oʻrnidan turdi-da, bukchaygancha oʻlik-ning tepasiga bordi. "Yoshlik".

2 Belini, koʻkragini koʻtara olmay en-kayib qolmoq, qaddi egilmoq.◆  Bukchaygan chol. Beli bukchaygan kampir. m U gʻamdan bukchayib qolgan hakim Abdusamadga achinar edi. M. Osim, Karvon yoʻllarida.◆  Uyda oʻtirib, choʻkib, bukchayib qoldi. "Sharq yulduzi".

Antonimlari

БУКЧАЙМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

OʻTIL

Feʼl

bukchaymoq

Ruscha _ru

bukchaymoq
гнуться, горбиться (о человеке); qaddi bukchaygan chol сгорбленный старик.