Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

cha-qim-chi

Aytilishi

Etimologiyasi

CHAQIMCHI ' gap tashuvchi', ' tuhmatchi', Oʻtgan ke-chasi saroybon chaqimchining tilini kesib tashlabdi (Jumaniyoz Sharipov). Bu soʻz chaq— feʼli — ning ' gap tashi—', ' tuhmat qil—' maʼnosidan (Devon, II, 24) eski oʻzbek tilida —(ï)m qoʻshimchasi bilan yasalgan chaqïm otiga —chï qoʻshimchasini qoʻshib yasalgan (КРС, 833: chagim 'kleveta, donos'; oʻzbek tili shevalarida mavjud bu soʻz adabiy tilda deyarli ishlatilmaydi); keyinchalik a unlisi ä unlisiga almashgan, ï unlila— rining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: (chaq— + ïm = chaqïm) + chï = chaqïmchï > chäqimchi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Birovning gapini birovga tashuvchi, biror kimsaning sirini ochuvchi, birovlar ustidan maxfiy xabar yetkazib turuvchi. ◆ Bekorchidan bezib qoch, Chaqimchidan — koʻchib. Maqol. m Shohrux

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

◆ Har bir sovuq gap, fitnayu chaqimchilarga qulogʻini tu-tar, erkinroq fikr yurituvchi.. arboblarni quvgʻunga solib, eʼtiborini pasaytirardi. Mirmuhsin, „Meʼmor“ .

Sinonimlari

Antonimlari

ЧАҚИМЧИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

chaqimchi
клеветник, ябедник; доносчик; ◆ ... chumchuq ~ ekan фольк. воробей был ябедником (часть сказочного зачина).

chaqimchi