Oʻzbekcha (uz)

tahrirlash

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

tahrirlash

diq-qat

Aytilishi

tahrirlash

Etimologiyasi

tahrirlash

a. cjj — anikdik; sinchkov-lik; noziklik

Maʼnoviy xususiyatlari

tahrirlash

Maʼnosi

tahrirlash

1 Fikr, fikru zikr, fikr-yod. ◆ Oʻzini unutib, barcha diqqati hujra ichiga oqqan edi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ . ◆ Sidiq-jon.. bolaga qarab, u-bu deb turgan boʻlsa ham, koʻzi va butun diqqati Sharofatda edi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ .

2 Nazar-eʼtibor, iltifot; sinchkovlik. ◆ Diniy va milliy ruhning tarbiyasiga alohida eʼtibor va diqqat lozim. Oybek, „Nur qi-dirib“ . ◆ [Kumush] Sochlari orasidagi chigillar-ni diqqat bshshn tarab, jom yoniga oʻtirdi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ . ◆ Toʻlqinjon Hu-rining soʻzlarini zoʻr diqqat bilan tingladi. F. Musajonov, Huri. ◆ Yoʻlchi oʻroqqa diqqat bshshn tikilib qaradi va enkayib oʻra boshladi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

Diqqatga sazovor (yoki loyiq) yoki shoyoni diqqat Eʼtibor etishga arziydigan, eʼti-borni oʻziga tortadigan. ◆ Diqqatga sazovor gap. yat Shahringizning diqqatga sazovor joylarini keyin koʻramiz. "Guldasta" . ◆ Xoʻjayev afandining fikri-zikri shoyoni diqqat. 3. Said, N. Safarov. Tarix tilga kirdi. Diq-qatni jalb qilmoq (yoki tortmoq) 1) eʼti-borni, fikrni bir joyga toʻplamoq, yigʻ-moq, eʼtiborni biror narsaga qaratmoq. ◆ Maʼruzachi tinglovchilarning diqqatini shu masalaga tortdi; 2) boshqalarning eʼti-borini oʻziga qaratmoq. ◆ Tebranib yonayotgan sham zoʻr moʻʼjizaday hammaning diqqatini jalb qilgan edi. A. Qahhor, „Koʻr koʻzning ochilishi“ . ◆ Dastlabki kunlarda qishloq aho-lisining diqqatini jalb qilgan yangi domla bora-bora nazardan tushib qoldi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ .

3 sft. Uzluksiz eʼtibor talab etadigan, yurakni siqib yuboradigan, ogʻir, mashaq-qatli. ◆ Diqqat ish.

4 Zeriktiradigan, zerikarli, maroqsiz. ◆ Diqqat gap.

Diqqat boʻlmoq yoki diqqati oshmoq Boʻgʻilmoq, siqilmoq; zerikmoq. ◆ Shu bugun kechqurun haligiday diqqat boʻlib oʻtir-ganida, yana Latofatxon esiga tushib, bir fikrga keldi. A. Qahhor, „Asarlar“ . ◆ Uning [Raʼnoning] diqqati oshib ketgan, tiq etsa, eshikka qarab qoʻymoqda. H. Nazir, „Soʻnmas chaqmokdar“ . Diqqat qilmoq 1) eʼtibor ber-moq; iltifot qilmoq. ◆ Hali diqqat qil-magan ekanman: yuzlari sip-silliq, xuddi toshdan yasalganga oʻxshaydi. X. Toʻxtaboyev, „Shirin qovunlar mamlakati; 2) boʻgʻmoq, yurakni siqmoq; zeriktirmoq“ . ◆ Hokim toʻrani diqqat qilma. K. Yashin, „Hamza“ .

5 kesim vazifasida. Boʻgʻilgan, yuragi siqilgan; xafa. ◆ Oʻzi diqqat, xunob, lekin tez-tez xayolga ketardi. Oybek, „Hyp qidirib“ . ◆ Avaz diqqat. Xiva tomonga qarayverib, koʻzi teshilay dedi. Otasidan mujda yoʻq. S. Siyoyev, „Avaz“ .

Sinonimlari

tahrirlash

Antonimlari

tahrirlash

ДИҚҚАТ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

tahrirlash

diqqat
1 внимание; ◆ ~ga sazovor достойный, заслуживающий внимания; ◆ passajirlar ~iga! вниманию пассажиров!; к сведению пассажиров!; ◆ ~ bilan внимательно, с вниманием; тщательно, старательно; кропотливо, сосредоточенно; ◆ ~ni (oʻziga) tortmoq, ~ni (oʻziga) jalb qilmoq обращать (на себя) внимание (чье-л.), привлекать (к себе) внимание (чье-л.);
2 скучный; нудный;
3 требующий большого внимания; кропотливый; ◆ ~ ish 1) кропотливая работа; 2) скучная, нудная работа; ◆ ~ qilmoq 1) обращать внимание (на кого-что-л.), уделять внимание (кому-чему-л.), сосредоточивать, внимание (на ком-чём-л.); быть внимательным (к кому-чему-л.); 2) нагонять тоску, нагонять скуку; 3) изводить, изнурять, выводить из себя, выводить из терпения; нервировать, взвинчивать нервы; ◆ ~ boʻldi или ◆  ~i oshdi 1) он испытывает чувство гнетущей тоски; 2) он выходит из себя, выходит из терпения; нервничает, изнервничался; ◆ kutaverib ~im oshib ketdi мне стало невмоготу ждать; ◆ hamma undan ~ от него всем невмоготу; все сердятся на него.