gir

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

gir

Etimologiyasi

f. l— yumaloq; doyra, aylana

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Aylana, doyra. ◆ Besh-olti bola jam boʻlib, bir uy ichiga yerni aylana qilib chizdi. Bu — gir. T. Murod, „Qoʻshiq“ .

Gir aylana Aylanasiga, atrof-tevarak-ni oʻrab olgan. ◆ Azimboyvachchaning tashqari hovlisi gir ashtna gʻishtin imorat. S. Ahmad, „Hukm“ . Gir aylanmoq 1) doyra yasab aylanmoq; tevaragida, atrofida aylanmoq. ◆ Gulsum keng doirani gir aylanib, zavq va shayek, bilan chalinayotgan childirma hamda chapaklar sado-siga beriliboʻynar edi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ . ◆ Xonaga kirib qolgan bir yoʻlpashsha gir aylanib, samolyotdek vantllardi. Mirmuhsin, „Nuqra; 2) atroflab, davra olib joylash-moq“ . ◆ Bir toʻyda, katta mehmonxonani gir aylanib oʻtirgan mehmonlar oʻrtasida suv sepganday jimlik hukm surardi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ . Gir atrof Tevarak-atrof, hamma yoq. ◆ Gir atrof shaftoli. te Jumaniyoz gir atrofga yugurib, tatn qoʻliga kesak oldi. S. Siyoyev, „Avaz“ . Gir urmoq (yoki tashlamoq) Bir tomonga ogʻib, aylanib turmoq, shox tash-lamoq (uchayotgan varrak haqida). ◆ Gir shoxurdi araz/tgan varragi. Gʻ. Gʻulom . Boshi gir ay-lanmoq Boshi gangimoq. ◆ Achchiq, oʻtkir tama-kidan boshi gir aylanib, koʻzlari yoshlandi-da, yoʻtala-yoʻtala yurib ketdi. Oybek, „Nur qidirib“ .

Antonimlari

ГИР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

gir:
◆ ~ aylana, ~ atrofida кругом, вокруг; ◆ ~ aylana devor кругом забор; ◆ ~ aylanib chiqmoq обойти кругом, вокруг (чего-л.); ◆ bogʻning ~ atrofini aylanib chiqdim я обошёл весь сад кругом; ◆ ~ urmoq, ~ tashlamoq вращаться в воздухе при сильном ветре (о бумажном змее).