gurzi

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

gur-zi

Etimologiyasi

GURZI Bu ot ПРСda [gorz] va [gorze] shakllarida (421), ТжРСda gurz shaklida (109), .OʻKAAQLda ham gurz shaklida (169), OʻTILda esa gurzi shaklida (I, 200) keltirilgan. Koʻrinadiki, bu ot oʻzbek tiliga forscha gorze shakli oxiridagi e(ye) tovushini i tovushiga admashtirib olingan. Bu ot 'choʻkmor' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 200). Bu otning gurz shakli mavjud ekanligi gurzi oxiridagi i kismi koʻshimchaga teng ekanini koʻrsatadi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

\f. jjZ — choʻqmoq, toʻqmoq

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 map. Toʻqmoq shaklidagi harbiy qurol; shashpar. ◆ Sherzod oʻrnidan turib, sherning boshiga yana bir gurzi urdi. "Ertaklar" . ◆ Usta Turdiali nimadir demoqchi edi, boshiga gurzi tushib, yana tariqday sochildi. A. Qahhor, „Qabrdan tovush“ .

2 Katta ogʻir toʻqmoq. Gʻulomjonning gur-zisi asov tosh ustiga dahshat bilan uril-ganda, butun togʻ titrar, ungur ichi gumbur-lab ketar edi. M. Ismoiliy, Fargʻonat.o.

Antonimlari

ГУРЗИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

gurzi
ист. палица, булава.