iymanmoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

iy-man-moq

Etimologiyasi

IYMAN- ’andisha qilib tortin-’. Yoʻlchi .. pash-nisga ketma-ket hoʻl uzataverishga i y m a n a r edi (Oybek). Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni va boshqa maʼnolarni ham anglatgan bu feʼl asli ayman- tarzida talaffuz qilingan (ЭСТЯ, I, 249; DS, 30), oʻsha davrlardayoq soʻz boshlanishidagi a unlisi ye unlisiga, ikkinchi boʻgʻindagi a unlisi ä unlisiga (ЭСТЯ, I, 249; DS, 167), oʻzbek tilida esa ye unlisi i un — lisiga almashgan. Bu soʻz asli maʼnosi aniqlanmagan ay soʻzidan -ma qoʻshimchasi bilan yasalgan feʼlga ’oʻzlik’ maʼnosini ifodalovchi -n qoʻshimchasini qoʻshib hosil qilingan (qiyoslang: ЭСТЯ, I, 250): (ay + ma = ayma-) + n = ayman- > yeymän- >iymän-.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Uyalib, andishaga borib, oʻzini tiymoq; tortinmoq. Ergash bir oz iyma-nib turdi-yu, rostini aytdi. A. Muxtor, Opa-singillar. Yoʻlchi'nonning

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

◆ bir burdasini ogʻzi-ga tiqsa, lunjining bir chekkasida yoʻqolib ketar, patnisga ketma-ket qoʻl choʻzaverishga iymanar edi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

Antonimlari

ИЙМАНМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

iymanmoq
стесняться, стыдиться, чувствовать себя неловко; soʻrashga iymandi он постеснялся спросить.