olaymoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

o-lay-moq

Etimologiyasi

OLAY— katta ochilib chaqchay—’. Katta akam men— ga o l a y i b haradi. Bu feʼl oʻzbek tilida ’har xil tusli’ maʼnosini anglatuvchi âlä sifatidan -y qoʻngam-chasi bilan yasalgan, lekin ’har xil tusga kir-’ maʼno — sini emas, 'chaqchay-’ maʼnosini anglatadi: âlä + y = âläy-.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Katta ochilib, chaqchayib ketmoq, besaranjom oʻynamoq, ola-kula boʻlmoq (koʻz haqida). Mirzoning koʻzlari ola-yib, xodimgarlarga qaradi. A. Qahhor, Mir-zo. ◆ Yoʻlchining rangi oʻchdi, koʻzlari olayib, titroq ovoz bilan qichqirishdan oʻzini tiyol-madi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Baiyurat yalt etib qayrilib, singlisiga olayib qara-di. A. Muxtor, „Opa-singillar“ .

Antonimlari

ОЛАЙМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

olaymoq
выпучиваться, вытаращиваться (о глазах); uning koʻzlari olaydi или uning koʻzlari olayib ketdi у него глаза на лоб полезли.