qaznoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

qaz-noq

Etimologiyasi

_ QAZNOQ ' ombor vazifasini oʻtovchi yertoʻla'. Shu uy yonida kichik , horongʻi bir zax h a z n o h boʻlib, bu ombor edi (Jumaniyoz Sharipov). Bu soʻz L.Z.Budagov lugatida qaz- feʼlidan yasalgan deb keltirilgan (ССТТН, II, 14: qaznoq 'pogreb; vïxod'). Bu soʻzning oxiridagi -(a)q qismi kuchaytirish maʼnosini ifoda-lovchi qoʻshimchaga teng; bu qoʻshimchani ayirsak, qazn qismi qoladi, lekin turkiy tillarda, shu jumladan oʻz -bek tilida ham soʻz oxirida ikki undosh ketma-ket kelsa, ular oraligʻidagi unli talaffuz qilinmay qoʻygan boʻlib chiqadi. Bu yerda ana shu tor unlini tiklasak, qazïn shakliga ega boʻlamiz. Bu ot asli yasama boʻlib, qazï- feʼlidan -n qoʻshimchasi bilan yasalgan; oʻzbek tilida bu soʻz tarkibida quyidagi tovush oʻzgarishlari voqe boʻlgan: ikkinchi boʻgʻindagi ï unlisi talaffuz qilinmay qoʻygan, birinchi boʻgʻindagi a unlisi ä unli-siga, q undoshi oldidagi a unlisi â unlisiga almashgan: (qazï- + n = qazïn) + aq = qazïnaq > qaznaq > qäznâq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Ombor vazifasini oʻtovchi kichikroq xona, hujra. ◆ Shu uy yonida kichik, qorongʻi bir zax qaznoq boʻlib, bu ombor edi. J. Sharipov, „Xorazm“ . ◆ Bu yilgi gʻallasi yi-girma pudga bazoʻr yetgan edi. Uni qoplab, qaznoqda koʻz qorachigʻiday asrab oʻtirgandi. S. Siyoyev, „Avaz“ .

Antonimlari

ҚАЗНОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

qaznoq
чулан, кладовка.