qoʻgʻirmoch

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

qoʻ-gʻir-moch

Etimologiyasi

QOʻGʻIRMOCH ' qovurilgan bugʻdoy'. Navroʻz kirar-da .. koʻp joyda oʻrik qaynatiladi, qoʻgʻirmoch qovuriladi (Muzayyana Alaviya). Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu ot asli 'qizigan qozonda kaftgir bilan aylantirib biroz pishirib ol—' maʼnosini anglatgan qogʻur- feʼlidan (Devon, II, 85) —ma qoʻshimchasi bilan yasalgan otga kichraytirish (' biroz') maʼnosini ifodalovchi -ch qoʻshimchasini qoʻshib hosil qilingan (Devon, I, 454); keyinchalik oʻzbek tilida ikkinchi boʻgʻindagi u unlisi i unlisiga, uchinchi boʻgʻindagi a unlisi â unlisiga almashgan: (qogʻur— + ma = qogʻurma) + ch = qogʻurmach > qogʻirmâch.

gʻ
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Qozonda qovurilgan burdoy. Navroʻz kirarda.. koʻp joyda oʻrik qay-natiladi. Koʻgʻirmoch qovuriladi. M. Alaviya, Navroʻz — bahor bayrami. ◆ Tohir oyisining qoʻgʻirmoch ushlagan hovuchini qisib: -Menga unashtirilgan kim? Rostini aytib ber, — debdi. "Ertaklar" .

Antonimlari

ҚЎҒИРМОЧ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

qoʻgʻirmoch
жареная пшеница.