sazoyi

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

sa-zo-yi

Etimologiyasi

SAZOYI Bu tojikcha sifat sazo I otiga (q.) -ū(-yi) qoʻshimchasini (ТжРС, 543) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'xaloyiq orasida kaltaklab jazo berishga hukm qilingan' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, II, 11).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

f. - jazoga loyiq koʻrilgan

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

El oʻrtasida sharmanda qilingan, jazolangan. ◆ Meni turgʻizib. qoʻlimni orqamga bogʻladilar. Bozorma-bozor aylantirib, boshimga qamchi bilan urib: "Sazoyi kishi odam oʻldirsin", — degan gapni baland ovoz bilan takror.. qilar edilar. Gʻ. Gʻulom, „Shum bola“ .

Sazoyi qilmoq Gunohkor kishiga el koʻzida jazo, tanbeh, taʼzir bermoq (ilgari bu maqsadda gunohkorlarni eshakka teskari mindirib, yuziga qora surib, odam gavjum joylarda aylantirib yurilar edi). ◆ -Bu muttaham choyxonachini eshakka teskari mindirib, sazoyi qilinglar, — deb hukm chiqaribdi [Isroilbek]. Shukrullo, „Javohirlar sandigʻi“ .

Antonimlari

САЗОЙИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

sazoyi
преданный позору; ◆ sazoyi odam человек, преданный позору; ◆ sazoyi qilmoq предавать позору (до революции в Средней Азии был обычай предания позору преступника, которого сажали с вымазанным сажей лицом задом наперед на осла и возили по базарной площади).