Oʻzbekcha (uz)

tahrirlash

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

tahrirlash

sev-moq

Aytilishi

tahrirlash

Etimologiyasi

tahrirlash

SEV- ' muhabbat bogʻla-', ' yaxshi koʻr-', ' yoqtir-'. U meni tutishgan opadan afzal s ye v a d i (Oybek). Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu feʼl asli säb-, säv- (ПДП, 421), seb- (ДС, 493), sev-(Devon, II, 23), sev— (ДС, 497) tarzida talaffuz qilin— gan. Koʻrinadiki, dastlab bu feʼl tarkibida ä | ä unlisi boʻlib, keyinchalik bu unli ye unlisiga almashgan; soʻz oxirida esa dastlab b undoshi boʻlib, keyinchalik v un — doshiga almashgan: säb— | seb— > seb— > sev—. Bu feʼl soʻzlashuv nutqida suy- shaklida ham ishlatilib, 'yoq-tir—' maʼnosini anglatadi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

tahrirlash

Maʼnosi

tahrirlash

1 Ishq-muhabbat tuygʻusi bilan munosabatda boʻlmoq; koʻngil qoʻymoq, yaxshi koʻrmoq. ◆ Jonginam, men senga koʻrsatay vafo, Gullagan bahorim, seni sevaman. U. Ismoilov, „Saylanma“ . Shu topdagina u IAlimardon/ ◆ Muqaddamni sevganini, qattiq sevganini tushundi. Oʻ. Hoshimov, „Qalbingga quloq sol“ .

2 Mehr-muhabbat, sadoqat koʻrsatmoq; gʻamxoʻrlik qilmoq. ◆ Vatanni sevmoq. Onani sevmoq. n ◆ Ona oʻz oʻgʻlini sevadi faqat.. H. Olimjon . ◆ Otam boʻlmasangizham, meni otam muhabbati bilan sevgan sodiq va mehribon bir kishimsiz, yaʼni maʼnaviy otam. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ .

3 Yoqtirmoq, yaxshi koʻrmoq. ◆ Musiqani sevmoq. Gulni sevgan tikanni ham sevadi. shsh Nuri kiyinishni, bezakni sevar edi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

Jini sevmaslik Yoqtirmaslik, taʼbiga, didiga toʻgʻri kelmaslik; yomon koʻrmoq. ◆ Ming-boshi, Sodiq aminni jini sevmagani uchunmi, u bu yerda yoʻq. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“ .

Sinonimlari

tahrirlash

Suymoq, yaxshi ko'rmoq, yoqtirmoq

Antonimlari

tahrirlash

СЕВМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

tahrirlash

sevmoq sevmoq

Turkcha:sevmek

sevmoq
любить; ◆ jondan sevmoq любить всей душой; uni sevmaslik mumkin emas нельзя не любить его; gulni sevgan tikanini ham sevadi посл. любящий розу полюбит и её шипы.