shalvaymoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

shal-vay-moq

Etimologiyasi

SHALVAY— ' holdan toy-', 'boʻshash-'. Qudrat pochtadan negadir shalvayib kelayotgan edi (Hakim Nazir). Bu feʼl asli qadimgi turkiy tildagi ' boʻshashgan' maʼnosini bildiruvchi shal-shul soʻzidan (Devon, I, 324) eski oʻzbek tilida -ba qoʻshimchasi bilan yasalgan feʼlga 'biroz' maʼnosini ifodalovchi -y qoʻ-shimchasini qoʻshib hosil qilingan; keyinchalik b un — doshi v undoshiga, soʻngra a unlilari ä unlilariga a\-

mashgan: (shal + ba = shalba—) + y - shalbay— > shalvay > shälväy—.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Kuch-madorsiz, holsiz holatga tushmoq; boʻshashmoq, shalviramoq. ◆ Qudrat pochtadan negadir shalvayib kela-yotgan edi. H. Nazir, „Soʻnmas chaqmoqlar“ . ◆ Shaftoliqoqidek burushib, eski mahsidek shalvayib qolibmiz-u, bizga kim qoʻyipti, bolam. A. Muxtor, „Opa-singillar“ .

Antonimlari

ШАЛВАЙМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

shalvaymoq
выбиться из сил, ослабеть; расслабиться.