talon

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ta-lon

Etimologiyasi

TALON 'boʻlaklarga ajratib, oʻz ixtiyoriga oʻtka — zish'. Yurt egasi Qosim otam oʻldimi ? Otam oʻlib, yurti t a l o n b oʻ l d i m i? ("Shirin bilan Sha— kar"). Bu ot eski oʻzbek tilida 'zoʻrlik bilan tortib ol—¹ maʼnosini anglatuvchi tala— feʼlidan -n qoʻshim-chasi bilan yasalgan (КРС, 695); keyinchalik birinchi boʻgʻindagi a unlisi ä unlisiga, ikkinchi boʻgʻindagi a unlisi â unlisiga almashgan: tala— + n = talan > tälân.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

I Oʻzganing mulkini talab tor-tib olish; talash. ◆ Agar birontamizning qu-rogʻimiz uzilsa, chuvvos koʻtaramiz. Ayniqsa, uzilgan quroq boshqa mahalladan boʻlsa, men va oʻrtoqlarim u tushar-tushmas talashib-tortishib, talon qilib olishga shoshilamiz. Oybek, «Bolalik» . ◆ Koʻrdi koʻp zilzila, selni, toshqinni, Koʻrdi koʻp talonni, koʻrdi bos-qinni. A. Obidjon, «Ketmagil» .

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ta-lon

Etimologiyasi

II fr. talon

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Biror narsani olish, biror joyga kirish huquqini bera-digan nazorat varaqchasi. ◆ Benzin taloni.

2 Hujjat (chek, order va sh. k.)ning aj-ratib olinadigan yoki aksincha, u ajratib olingach, daftarda qoldiriladigan qismi, dubli kati.

Antonimlari

ТАЛОН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

talon

Ruscha _ru

talon I
грабёж; ◆ talon qilmoq разграблять; растаскивать; ◆ talon boʻlmoq, talon qilinmoq быть разграбленным, подвергаться разграблению; растаскиваться, расхищаться.

talon II
талон; ◆ talon bilan bermoq выдавать по талонам.