tarbiya

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

tar-bi-ya

Etimologiyasi

\a. "DD — rivojlantirish; parvarish qilish, oʻstirish; oʻrgatish; ilm berish

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Taʼlim, axloq-odob va sh.k. ni oʻrgatib, singdirib, insonni voyaga yetka-zish, ulgʻaytirish, oʻstirish. Internat tar-biyasida oʻsgan bola. n ◆ Abdurahmon.. otasi oʻlib, onasi va ota tomonlari tarbiyasida qoldi. A, „Qodiriy, Mehrobdan chayon“ . ◆ Qiz oʻn olti yoshgacha bu oilada, muzika muallimi boʻlgan kambagʻal amakining tarbiyasida oʻsdi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

2 Insonda ish-hunar, odob-axloqva sh.k. ni shakllantirish, rivojlantirishga, uning jamiyatda yashashi uchun kerak boʻlgan xislatlarga ega boʻlishini taʼminlashga qaratilgan ish-amallar majmui va shu yoʻl bilan singdirilgan odob-axloq, xislat, fazilat kabilarning oʻzi. ◆ Siyosiy tarbiya. Gʻoyaviy tarbiya. Maktab tarbiyasi. Tarbiyasi buzuq odam. Tarbiyasi yaxshi bola, n ◆ Yosh av-lod tarbiyasida yuqori samaraga erishish uchun bir qator shart-sharoitlar barqaror boʻli-shilozim. Gazetadan . ◆ Bolalar kitobi tarbiya uchun yoziladi, tarbiya esa buyuk ish. "Saodat" .

Tarbiya bermoq Tarbiya xizmatini amalga oshirmoq, tarbiyalamoq. ◆ Bolaga oila ham, maktab ham tarbiya berishi, odob-axloq oʻr-gatishi shart. Gazetadan . Tarbiya olmoq (yoki koʻrmoq, topmoq) Tarbiya orttirmoq, tarbiya-ga ega boʻlmoq. ◆ Xorst Shuster oʻn yoshgacha mak-tabda shunday tarbiya olgan: "Urush juda qiziq narsa boʻladi. Katta boʻlganingda, bir oʻzing yuzta dushmanni oʻldirasan.." A. Qahhor, „Asarlar“ . ◆ Zargarov uzun soʻzdan xulosa chiqa-rib: -Men yoshligimda shunday tarbiya koʻrsam, hozir yerda turib, oyda chorvachilik qilar edim, — dedi. A. Qahhor, Ogʻriq tishlar. ◆ Mundoq joyda tarbiya topgan kishi qandoq olim.. insofli va shafqatli boʻlsa kerak. Hamza, „Tanlangan asarlar“ .

3 Maʼlum tartib, usul asosida qarab, ishlov berib oʻstirmoq; parvarishlamoq (oʻsimlik va hayvonlar haqida). ◆ Gʻoʻza tarbiyasi ogʻir ish.

Tarbiya qilmoq 1) tarbiyalab katta kil-mox, voyaga yetkazmok, oʻstirmok, ulgʻaytmok (q. tarbiya 1). ◆ Oʻn bir yosh,shk Temir, toʻqqiz yoshlik Qobil va Anvarlarni tarbiya qilish ogʻirligi Nodiraning ustiga tushdi. A. Qodiriy, Mehrobdan chayon; 2) ilm-hunar ber-mok, odob-axlok oʻrgatmox, tarbiyalab biror xislat-fazilatni singdirmok (Q- tarbiya 2). ◆ Shuncha tahsil va tarbiya berganla-ringiz uchun rahmat! M. Ismoiliy, „Fargʻona t“ . o.; 3) parvarish kilmok (Xtarbiya 3). ◆ Hali nishona qilmagan mevani hisobga kirita-sanmi? Avval tarbiya qil, gullasin, undan keyin mevasiga savat toʻqisang arziydi. Shuhrat, „Shinelli yillar“ . ◆ Buzoq^zigidanoʻzi tarbiya qshggan, unga oʻrgangan edi. S. Yunusov, „Kutilmagan xazina“ .

Jismoniy tarbiya q. jismoniy.

Antonimlari

ТАРБИЯ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

tarbiya
1 воспитание; // воспитательный; ◆ kommunistik tarbiya коммунистическое воспитание; ◆ tarbiyasida boʻlmoq быть на воспитании (у кого-л.); ◆ tarbiya koʻrmoq воспитываться, получать воспитание; ◆ yaxshi tarbiya koʻrgan bola мальчик, получивший хорошее воспитание, хорошо воспитанный мальчик; ◆ tarbiyasi buzuq невоспитанный; ◆ taʼlim-tarbiya ishlari учебно-воспитательная работа;
2 уход, присмотр; ◆ tarbiya qilmoq 1) воспитывать;2) ухаживать; 3) иметь на содержании, иметь на иждивении; ◆ 

• badan tarbiya уст. физкультура.