Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

til-moq

Aytilishi

Etimologiyasi

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Pichoq va sh.k tigʻli narsa bilan uzunasiga kesmoq, qirqmoq, yormoq. ◆ Nasimiyni tiriklayin tovonidan tilish-gan va terisini shilishgan. Mirtemir, „Doʻst-lar davrasida“ . ◆ Etlarimni nishtar bilan tilsinlar.. men sizdan ajralmayman. Hamza, „Boy ila xizmatchi“ . ◆ Jilgʻaning boshidan oyogigacha soʻqa bilan tilib, ariq ochilsa-da, togʻolcha bilan yongʻoq ekilsa.. S. Anorboyev, „Oqsoy“ . Qonli koʻylakni Qoratoy ehtiyot bilan tshshb, yarani ochdi. Oybek, Tanlangan asarlar.

7—Oʻzbek tilining izoxdi lugʻati

2 Tilim-tilim qilib kesmoq; tilimla-moq. ◆ Qovunni ti,shb qoʻymoq. Goʻshtni tilib tuzlamoq. yash Shaharda qorovullik qshshman-mi, qovun tilib sotamanmi — mening ishim. "Mushtum" .

3 Yogʻoch yoki taxtani uzunasiga arralamoq. ◆ Bir kuni.. mehnat darsida bitta koʻzlik taxtani tilayotib, elektr arrani sindirib qoʻydik. E. Raimov, „Ajab qishloq“ . Simyogʻoch-lar ham, tshgsa, juda soʻribop ekan. A. Muxtor, Chinor.

4 Tirnab yoki yulib, uzun iz hosil qil-moq. ◆ Stol ustidagi bir taxta oyna mayda-mayda boʻlib, Saidiyning bilak va panja-larini tildi. A. Qahhor, „Sarob“ . Salomat butun kuchini yigʻib, bogʻma-bogʻ oshib ketdi. Tikanlar oyogʻini tshdi. S. Ahmad, Hukm.

Bagʻrini (yoki koʻksini, yuragini, qalbi-ni) tilmoq Yuragini dogʻlamoq, yaralamoq, vayron qilmoq. ◆ Rangimizga qon kirdi, Dushman bagʻrin tilibdi. "Qoʻshiqlar" . ◆ Nega endi qalbimni tilding?! Nega qilding sevgiga oshno.. Sayyor .

Sinonimlari

Antonimlari

ТИЛМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

tilmoq
1 резать полосами, разрезать на ломти (на куски); qovunni tilib qoʻymoq нарезать дыню ломтями вдоль; goʻshtni tilib-tilib tuzlamoq разрезать мясо длинными полосами и засаливать; tilib-tilib tashlamoq изрезать; резать полосками;
2 пилить продольно распиливать; ◆ taxta tilmoq распиливать брёвна на доски;
3 полосовать; изрезать (продольно); исцарапать (полосами); Oyna mayda-mayda boʻlib, Saidiyning bilak va panjalarini tildi (А. Ќаћћор, «Сароб») Стекло разбилось вдребезги и изрезало локоть и пальцы Саиди; Qamchin uning badanini emas, koʻnglini tilganday boʻldi (Ойбек, «Ќутлуѓ ќон») Ему казалось, что плеть исполосовала ему не тело, а сердце; Yuragini oʻtkir bir nima chuqur tilib ketdi (Ойбек, «Ќутлуѓ ќон») Что-то острое глубоко царапнуло его в сердце.

tilmoq