Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

tush

Aytilishi

Etimologiyasi

TUSH I ' uyquda koʻriladigan narsalar'. T u sh d a koʻrdim dilbarimni, ey sabo, uygotmagil (Erkin Vo — hidov). Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu ot asli tü:sh tarzida talaffuz qilingan (ЭСТЯ, III, 324); oʻsha davrdayoq; oʻ: unlisining choʻziqlik belgisi (ПДП, 436; Devon, III, 138; DS, 599), oʻzbek tilida esa yumshoqlik belgisi yoʻqolgan: toʻ:sh > toʻsh > tush.

TUSH II 1 quyosh qoq tepaga kelgan (payt)', ' peshin'. T u sh payti taʼlimdan qaytdim bemajol (Tuygʻun). Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu ot asli tüsh tarzida talaffuz qilingan (Devon, III, 138); oʻzbek tilida oʻ unlisining yumshoqlik belgisi yoʻqolgan; tüsh > tush. Bu ot asli toʻsh— feʼlining 'dam olish uchun toʻxta—' maʼnosi asosida (ДС, 600: toʻsh— 3) yuzaga kelgan. TUSH III q. teng—tush
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
\nem. Tusche — rang, boʻyoq

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Qora yoki boshqa rangda maxsus ravishda tay-yorlangan, uzoq vaqt rangini yoʻqotmaydi-gan suyuq boʻyoq (chizmachilik, rasm solish va muhim xat-hujjatlarni yozish uchun ishla-tiladi). ◆ Qora tush. Qizil tush, n ◆ Baʼzi estamplar koʻpincha u yoki bu yoʻl bilan siyoh yoki tushda tasvirlanmoqda. Gazetadan . ◆ Shu-kur Karimovich Umid diplomini qoʻliga olib, tush bilan yozilgan familiyasini oʻqidi. Mirmuhsin, „Umid“ .

Sinonimlari

Antonimlari

ТУШЬ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

tush I
сон; сновидение; ◆ tushimmi, oʻngimmi? сон или явь?; ◆ tush koʻrmoq видеть сон; ◆ tushga kirmoq сниться; ◆ onam tushimga kiribdi во сне я видел свою мать; ◆ tushda koʻrmoq видеть (кого-что-л.) во сне; ◆ 

  • endi tushingizda koʻrasiz (букв. теперь увидите только во сне) теперь как своих ушей не видеть вам (кого-что-л.); ◆ tushingizni suvga ayting (букв. расскажите о своём сне воде) вы мне сказок не рассказывайте; ◆ men buni tush bilamanmi? откуда я мог знать это?; ◆ men senga tushimni aytayotibmanmi? я тебе сны свои, что ли рассказываю?; я тебе басни, что ли, рассказываю?


tush II
полдень; // полуденный; ◆ tush paytida или ◆  tush pallasida в полдень; ◆ tush qizigʻi 1) жаркий полдень; 2) полуденная жара; ◆ tushga tomon или ◆  tushga yaqin к полудню; ◆ tushdan keyin soat ikkida в два часа пополудни; ◆ devonaning aqli tushdan keyin kiradi погов. у юродивого ум приходит после полудня.

tush
тушь; ◆ qizil tush красная тушь; Xitoy tushi китайская тушь.

Ozarbayjoncha (az)

Ot

tush

yuxu