urchuq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ur-chuq

Etimologiyasi

URCHUQ ’yigirish quroli’. Tuya junidan u r ch u q b i l a n ip yigiramiz. Bu ot eski oʻzbek tilida urchï-feʼliga -q qoʻshimchasini qoʻshib yasalgan; q undoshi taʼsirida uning oldidagi ï unlisi u unlisiga al — mashgan: urchï- + q = urchïq > urchuq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Tolalardan qoʻlda yoki mashi-nada ip yigirish, pishitish uchun ishla-tiladigan moslama yoki qurilma; duk. ◆ Qoʻr-gʻonning ichida bir necha qora uy qator tikilgan va bularning oldida yosh bolalar ikkovlashib.. tuya yungidan urchuq bilan ip yigiradilar. S. Ayniy, „Qullar“ .

2 Toʻqimachilik sanoatida: ip yigiruv mashinalarining ipni pishitib oʻraydigan qismi; duk, yig. ◆ Bir kilo., paxta chit boʻlib toʻqilguncha Minglab moki otilur, minglab urchuq aylanur. Gʻ. Gʻulom . ◆ Ular pillakashlik fabrikasining keng, yorugʻ korpuslariga kirib, minglarcha urchuqlarga mayin ipak tolalari oʻrayotgan yigit va qizlarni koʻrishibdi. Sh. Gʻulomov, „Yorqin ufqlar“ .

Antonimlari

УРЧУҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

urchuq
веретено; // веретённый.