xudbin
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
tahrirlashxud-bin
Aytilishi
tahrirlashEtimologiyasi
tahrirlashXUDBIN Bu tojikcha sifat 'oʻz' maʼnosini ifodadaydigan xud taʼkid birligiga (q.) 'qara-', 'koʻr-' maʼnosini anglatadigan didan feʼlining (ТжРС, 128) bin hozirgi zamon asosini (ТжРС, 71) qoʻshib hosil qilingan boʻlib (ТжРС, 429), 'oʻz shaxsiga bino koʻygan', 'egoist' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, II, 336). Bu sifatdan oʻzbek tilida xudbinlik mavxum oti yasalgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
fors. – manman, egoist; oʻzinigina koʻzlovchi;
Maʼnoviy xususiyatlari
tahrirlashMaʼnosi
tahrirlashOʻzini yoki oʻz manfaatini hammadan ustun qoʻyuvchi. ◆ Xudbin va dilozor kimsaning axir ogʻzi qon yirtqichdan qanday farqi bor?! A. Oripov. ◆ Isfandiyorning injiq va xudbin koʻnglida oʻch olovi yonar, isyonkorlarni birma-bir dorga ostiraman, deb ont ichib qoʻygan edi. S. Siyoyev, „Avaz.“
Sinonimlari
tahrirlashAntonimlari
tahrirlashХУДБИН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
tahrirlashRuscha ru
xudbin
эгоист, себялюбец; // эгоистичный, себялюбивый.