yogʻlogʻi

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

yogʻ-lo-gʻi

Etimologiyasi

YOGʻLOGʻI chumichga oʻxshash, lekin undan katgaroq ruzgʻor buyumi’. [Raʼno] .. oʻ_rtasi xinaday sargayib ketgan galstukni yoglogidagi suvga tihib akasiga aibdorlarcha haradi (Hakim Nazir). Bu soʻz uzbek tilida yâgʻ oti bilan 'qizdirilgan’ maʼnosini anglatuvchi dagʻ soʻzining birlashuvidan yuzaga kelgan oirlashuv -i egalik qoʻshimchasini qoʻshish bilan w-’ gallangan; keyinchalik d undoshi l undoshiga almashgan: (iagʻ + dagʻ = yagʻdâgʻ) + i = yagʻdâgʻi > yâgʻlâgʻi. Bu soʻzni iagʻ otidan -lä qoʻshimchasi bilan yasalgan feʼldan -gʻi qushimchasi bilan yasalgan, ä unlisi â unlisiga almashgan deb izohlash ham mumkin: (yâgʻ + lä = yâgʻlä-) + gʻi = yâgʻlägʻi > yâgʻlâgʻi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Suyukdikni bir idishdan ik-kinchisiga odish uchun ishlatiladigan uy-roʻzgʻor buyumi; katta choʻmich. ◆ -Voy, dazmolim esimdan chiqibdi! — dedi yugurgilab kirgan Raʼno va oʻrtasi xinaday sargʻayib ketgan galstukni yogʻlogʻidagi suvga tiqib, akasiga aybdorlarcha termuldi. H. Nazir, „Soʻnmas chaq-moqlar“ . ◆ Gulnoz tovoqda un, yogʻlogʻida yogʻ olib chiqdi, atalaga unnadilar. H. Gʻulom, „Toshkentliklar“ .

Antonimlari

ЁҒЛОҒИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

yogʻlogʻi
половник, ковш, черпак.