yorgʻuchoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

yor-gʻu-choq

Etimologiyasi

YORGʻUCHOQ ’don yanchish, un tortish uchun xizmat qiladigan xonaki asbob’, ’qoʻl tegirmon’. [Niyozmurod] kuni boʻyi yorgʻuchoh aylantirdi (Mirmuhsin). Bu soʻz eski oʻzbek talida 'boʻlaklarga ajrat-’ maʼnosini anglatuvchi yar- feʼlidan -gʻu qoʻshimchasi bilan yasalgan otga kichraytirish maʼnosini ifodalovchi -chaq qoʻshimchasini qoʻshib qosil qilingan; keyinchalik a unlilari â unlilariga almashgan: (yar- + gʻu = yargʻu) + chaq = yargʻuchaq > yârgʻuchâq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Don yanchish va un qilish uchun ishlatiladigan xonaki asbob; qoʻltegirmon. ◆ Mirsaid yigitcha boʻlib, otasi yoniga kirdi. Tirak boʻldi: loy iylab, charx tepdi, yorgʻuchoq tortdi. Mirmuhsin, „Tungi chaqmokdar“ . ◆ -Yangamga aytsangiz, bugʻdoy boshoqlaridan bir oz sindirib olib, toʻqmoqlab, yorgʻuchoqda yorma tortsa boʻlmaydimi? — dedi Safar. S. Ayniy, „Qullar“ .

Antonimlari

ЁРҒУЧОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

yorgʻuchoq
ручная мельница.