bardam

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

bar-dam

Etimologiyasi

BARDAM Bu kesimlik 'ortiq darajada' maʼnosini ifodalaydigan tojikcha bar old koʻmakchisini (ТжРС, 544) 'nafas olish' maʼnosini anglatadigan tojikcha dam otiga (ТжРС, 114: dam G) qoʻshib hosil qilingan boʻlib (ТжРС, 46), 'tetik' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 81).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

f. ^< bar.. + — nafas, vaqt: sogʻlom; quvvatli

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Kuch-quvvatga ega; kuch-quvvatini yoʻqotmagan, tetik.◆  Bardam chol. Bardam boʻlmoq. gsh Uyqusi butunlay tarqab ketgach, IAhmad] oʻzini juda tetik va bardam sezdi. F. Musajonov, Himmat. ◆ Dadang.. Sherali qalay, bardammi? Oydin, Hikoyalar. Vaqt xuftondan oʻtgandan keyin

◆ Umurzoq ota oʻzini ancha bardam his eta boshladi. D. Nuriy, Osmon ustuni.

Bardammisiz? Soʻrashish, hol-ahvol soʻ-rash shakli.◆  -Bardammisiz, otaxon? — dedi Musa. P. Tursun, Oʻqituvchi.◆  Xoʻsh, bardammisiz, Sharipova. P. Tursun, Oʻqituvchi.

2 Kuch-quvvat, gʻayrat, tetiklikdan darak beruvchi; gʻayrat, tetiklik bilan.◆  Bardam yurish. Bardam qadam. m Ota zalvorli tayogʻi-ni qorga niqtab bosib, bardam qadam tash-lardi. S. Anorboyev, Oqsoy.◆  Mastura.. bardam qadam tashlab, operatsiya zalining eshigini oʻzi ochib kirib ketdi. A. Qahhor.

3 Ishonchga toʻla, shijoatli; sergak, hushyor.◆  Doimo umidim bardam boʻlsa ham, Baʼzan vasvasalar bosar dilimni. F. Gʻulom. ◆ Uning yutuq va zafarlarga chorlovchi bardam ovozi.. jaranglab eshitilardi. Gazetadan ◆ Temir yoʻlning bahodir posbonlari — strel-kachilar oʻz postlarida bardam turadilar. Gazetadan.

Antonimlari

БАРДАМ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

bardam

Ruscha _ru

bardam
бодрый, свежий, полный сил; // бодро; ◆ ~misiz? как вы себя чувствуете?, хорошо ли вы себя чувствуете?;◆ ~ boʻling (букв. будьте бодрым, пусть вас не покидают силы) будьте здоровы.