Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

be-gʻa-raz

Aytilishi

Etimologiyasi

BEGʻARAZ Bu sifat 'yoʻq' maʼnosini ifodalaydigan tojikcha be- old qoʻshimchasini (ТжРС, 544) 'yomon niyat' maʼnosini anglatadigan arabcha garaz otiga (ARS, 560) qoʻshib hosil qilingan (ТжРС, 69); 'yomon niyati yoʻq', 'xolis yondashadigan' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 109).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

be.. + gʻaraz

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Oʻz manfaatini koʻzlamasdan, xolis ish tutadigan, yomonlikni istamaydigan, gʻarazsiz. ◆ Begʻaraz odam. Begʻaraz doʻst. Xalq gʻamida, el gʻamida kelgan begʻaraz.. kishilarni mingboshi masxara qilar.. quvar deb oʻylamagan edilar. M. Ismoiliy, „Fargʻona t.o..“ ◆ Balki biz begʻaraz, shunchaki doʻstlarcha gaplashib yurgandirmiz. O. Yoqubov, „Er boshiga ish tushsa.“ ʼ

2 Yomon niyatni koʻzda tutmagan, sidqidillik bilan qilingan; xolisona. ◆ Begʻaraz tanqid. Begʻaraz gap. Begʻaraz yordam. ◆ Koʻpchilik oʻz tarixi va madaniyatining begʻaraz targʻibotchisi sifatida qoldi. Gazetadan. ◆ Yetuk kishilarni yana ming yillar Xalq farzand ataydi, jondan — begʻaraz. Gʻ. Gʻulom.