bekitmoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

be-kit-moq

Etimologiyasi

BEKIT- ’yashir-, ’qulfla-’. Qizcha hoʻgirchogini ukasidan b ye k i t d i. Bu soʻz qadimgi turkiy tildagi bek sifatining ’yopiq’ maʼnosidan -oʻ qoʻshimchasi bilan yasalgan feʼlga (Devon, III, 285) -t orttirma qoʻshimchasi-ni qoʻshib hosil qilingan (ДС, 93), keyinchalik ü unlisi i unlisiga almashgan: (bek + ü = bekü-) + t = bekoʻt- > bekit-.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Yopiq (berk) holga kel-tirmoq; ochiq yoki ochilib-yopiladigan joyni mahkamlamoq, yopmoq.◆  Sandiqni bekitmoq. Eshikni bekitmoq. Xumning ogʻzini bekitmoq. Teshik-yoriqlarni bekitmoq. n Eshikni bekitib, don solinadigan eski xampa ostiga engashdi. N. Aminov, Suvarak.◆  U qutini bekitib turgan silliq mis parchasiga qa-radi. P. Qodirov, Yulduzli tunlar.

2 Ustini, atrofini oʻrab (qoplab, toʻ-sib) olmoq; koʻrinmaydigan qilib yopmoq, panalamoq.◆  Yukni brezent bilan bekitmoq. Yuzni bekitmoq. Bulutlar oyni bekitib qoʻydi. yat◆  Zebo yana qizarib ketdi. Chakka soch/yurini tuzatish bahonasi bilan koʻzini bekitdi. Shuhrat, Shinelli yillar.◆  Choʻpon meni chakmoni bilan bekitib: -Suyunchisiga nima berasiz? — deb soʻrabdi. Sh. Xolmir-zayev, Ogʻir tosh koʻchsa.◆  Rahima Kamolning mushtidan yuzini bekitib, muk tushib oldi. S. Yunusov, Kutilmagan xazina.

3 Kimsa bilmaydigan qilib koʻzdan yoʻqotmoq; yashirmoq.◆  Bola oʻyinchoqni bekitdi. m -Xanjaringizni ham bekitib qoʻying! — dedi Zulfiqor. Mirmuhsin, Meʼmor.◆  Boʻri yuguribkelib, cholga: -Ota, bir mergan quvib kelayotibdi, meni bekitib qoʻying, — debdi. "Chalpak yoqqan kuni".

4 Sir tutmoq; saqlamoq, yashirmoq.◆  Men seni yaxshi bilaman, ukajon.. toʻgʻri soʻz, vijdonli bolasan. Ammo Raimning sirini bila turib, bekitganingga hayronman. H. Nazir, Soʻnmas chaqmoqpar.◆  Nahotki qay-nonasidan bekitib kiyinsa, nahotki kam-pirning gaplari rost boʻlsa? "Mushtum".

5 Toʻsib yoki taqiqyaab oʻtkazmay qoʻymoq, yopmoq; mahkamlab toʻxtatmoq.◆  Yoʻlni bekitmoq. Chegarani bekitmoq. Suvni bekitmoq. Gazni bekitmoq.

6 koʻchma Ishi, faoliyatini toʻxtatmoq yoki tamom qilmoq.◆  Koʻrgazmani bekitmoq. Savdoni bekitmoq. j Eski shahar ijroqoʻmi Mozorxon, Oqmachit mahallalaridagi eski maktablarni bekitdi. Gazetadan.

7 Bukib yoki yopib, yigʻiq holatga kel-tirmoq (ochilib-yopiladigan, buklanadigan narsalar haqida).◆  Soyabonni bekitmoq. Qalam-taroshni bekitmoq. Kitobni bekitmoq.

Antonimlari

БЕКИТМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

OʻTIL

Feʼl

bekitmoq bekitmoq

Ruscha _ru

bekitmoq
1 закрывать, затворять, запирать; ◆ eshikni qulflab bekitmoq закрывать дверь на замок; ◆ yashikni qopqoq bilan bekitmoq закрывать ящик крышкой; ◆ kitobni bekitmoq закрывать книгу; yoʻlni, bekitib qoʻymoq закрыть дорогу;
2 прятать, укрывать; ◆ yuzini oftobdan bekitmoq прятать лицо от солнца;
3 перен. таить, скрывать; ◆ sir bekitmoq хранить тайну; mendan sir bekitadi он скрывает свои секреты от меня, он не делится со мной; ◆ birovning aybini bekitmoq покрывать чью-либо вину.