belanchak

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

be-lan-chak

Etimologiyasi

BELANCHAK ’bola uxlatish uchun xizmat qiladigan argʻimchoqqa oʻxshash tebratish buyumi’. Bolasi oʻrik sho— xiga osilgan belanchakda uxlab yotar edi. Bu soʻz belä- feʼlidan -n qoʻshimchasi bilan yasalgan otga kichraytirish-erkalash maʼnosini ifodalovchi -chäk qoʻ-shimchasini qoʻshib hosil qilingan: (belä- + n = belän-) + chäk = belänchäk.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Chaqaloqlarni yotqizib ovutiladigan yoki uxlatiladigan, argʻimchoq-dek yoki beshikdek tebratiladigan moslama. ◆ Oyim esa belanchakka ulangan ipni har zamon-har zamon silkib-silkib qoʻyadi. M. Xidir, Qirgʻoqlar.◆  Chetan devor ortidagi qoʻrgʻoncha ayvonida yoshgina juvon belanchak tebratib, qoʻshiq aytardi. S. Ahmad, Hukm.

2 koʻchma Dunyoga kelish uchun sabab boʻ-luvchi, voyaga, kamolga yetkazuvchi; allalovchi narsa haqida. Baxt belanchagi. Zamin belan-chagi, n Ketmasin boshimizdan aslo baxt belanchagi. A. Oripov. Senga alla aytdi keksa samovot, Egilib zaminning belanchagiga. E. Vohidov. Haligina shirin uyquning belan-chagida allalanilayotgan jangchilar duv koʻtarildi, goʻyo sokin oʻrmonda nogahon oʻq uzshgdi. Shuhrat, Shinelli yillar.

Antonimlari

БЕЛАНЧАК. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

belanchak

Ruscha _ru

belanchak
зыбка, люлька.