butoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

bu-toq

Etimologiyasi

BUTOQ 'daraxtning yon shoxi’. ◆ Shotutning butogʻi koʻp boʻladi. Bu ot qadimgi turkiy tilda ’shox-shabbalarni kes-’ maʼnosini anglatuvchi buta- feʼli — dan (ДС, 129) -q qoʻshimchasi bilan yasalgan (Devon, I, 358); oʻzbek tilida q undoshi oldidagi a unlisi â unli — siga almashgan: buta- + q = butaq > butâq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Daraxtning tanasidan yoki yoʻgʻon shoxlaridan tarmoqlanib chiqqan yon shox.◆ Qush butoqqa sigʻinar, Odam — Vatanga. Maqol ◆  Daraxtlarning butoqlarida qushlar chugʻur-chugʻur sayray boshladilar. "Yoshlik" ◆ Yulgʻunning qovjiroq butoqlarini terib, gulxan yoqdi. S. Siyoyev, „Avaz“

2 koʻchma Tarmoq, shoxobcha; pogʻona; avlod. ◆ Somoniylar shajarasining soʻnggi butogʻi boʻlgan podsho Nuh bin Mansur kasalmand odam edi. M. Osim, „Ajdodlarimiz qissasi“

Butoq otmoq 1)aynan butoqlamoq; 2) koʻchma ajralib chiqmoq, tarmoqlanmoq.◆  Qishloq oʻrtasidan oʻtgan katta yoʻl butoq otib, dalalarga tutashgan. Y. Shamsharov, „Bogʻbon“

Antonimlari

БУТОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

OʻTIL

Tillar

• Turkcha: budak

Ruscha _ru

butoq
1 сук, толстая ветвь; ◆ butoq-butoq ветвистый; суковатый; ◆ shox-butoq крона;
2 ответвление, ветка.