Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

dav-lat-mand

Aytilishi

Etimologiyasi

DAVLATMAND Bu sifat 'boylik' maʼnosini anglatadigan arabcha davlat otiga (ARS, 268) 'ega' maʼnosini ifodadaydigan tojikcha -mand koʻshimchasini (ТжРС, 542) qoʻshib hosil qilingan; 'mol-mulk, boylik sohibi' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, 1, 203). 74
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

davlat + f. — biror narsaga egalikni bildiruvchi qoʻshimcha

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 ayn. davlatli 11. ◆ Davlatmand odam, shya Yaxshi oilaga kuyov boʻlganidek, shahardagi boshqa davlat-mandlar bilan ham aloqa bogʻladi. A. Qodiriy, „Mehrobdan chayon“ . ◆ Mana, yurtga oʻgʻil oʻstirgan Bir davlatmand boy boʻlib qoldim. Zulfiya, „Xayollar, tuygʻular“ . ◆ Yuragi yana poʻkilladi. Toshkentning toʻrt dahasi taniydigan bu davlatmand kishining oldiga qanday kiradi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ -Davlatmandlar koʻkning charogʻi, yerning guli, odamlarning asli, — deydi otam. Oybek, „Nur qidirib“ .

2 Iqtisodiy jihatdan baquvvat, oʻziga toʻq, badavlat. ◆ Ilgari qoloq va qashshoq boʻlgan bu oila madaniyapii va davlatmand oshshga aylandi. N. Safarov, „Qurbonali“ . ◆ E, mulla Safo, bu xotintaloq davlatmandlar yeyish-ichish uchun emas, maqtanish uchun boylik toʻtashadi. X. Toʻxtaboyev, „Yillar va yoʻllar“ . ◆ Qiigʻyuq xoʻjaligi sanoati davlatmand xoʻ-jaliklar qoʻlida tobora koʻproq toʻplana bordi. Gazetadan .

Sinonimlari

Antonimlari

ДАВЛАТМАНД. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

davlatmand
= davlatli I;◆ ~ boʻlmoq быть богатым; богатеть, обогащаться.

davlatmand