doʻngalak
tahrirlash
Morfologik va sintaktik xususiyatlari tahrirlash
doʻn-ga-lak
Aytilishi tahrirlash
Etimologiyasi tahrirlash
DOʻŊALAK 'gildirak’. Poyezingni jildirgan oʻt— xonasi bilan doʻngalagi (Qoʻshiqdan). Bu ot qadimgi turkiy tildagi ’doʻng holat hosil qil-’ maʼno — sini anglatgan töŋ- feʼlining ’oʻzlik’ maʼnosini ifodalovchi -(i)l qoʻshimchasi bilan hosil qilingan shaklidan -(ä)k qoʻshimchasi bilan yasalgan (ЭСТЯ, III, 282); keyinchalik soʻz boshlanishidagi t undoshi d un —
41-7 doshiga almashgan; oʻzbek tilida ikkinchi boʻgʻindagi i unlisi ä unlisiga almashgan, ö unlisining yumshoqlik belgisi yoʻqolgan: (töch + il = töŋil-) + äk = töŋiläk > döŋiläk > doŋiläk > doŋäläk.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari tahrirlash
Maʼnosi tahrirlash
- I shv. 1 Gʻildirak (arava, vagon, parovoz va sh. k. da). Poyez(d)ingni yurgizgan Oʻtxonasi bilan doʻngalagi. “Qoʻshiqlar”. ◆ Yumaloq olam ham sirli bir choʻpchak, Doʻngalak aylanur nahot begupchak. Mirtemir, „Asarlar“
- Yumaloq yoki doyra shaklidagi. ◆ Koʻhna, tutilaverib siri koʻchib ketgan doʻngalak xontaxtani keltirib oʻrtaga qoʻydi. S. Siyoyev, „Rayhon“ . ◆ Koʻchada ikki opʼshq turardi. Biri tulki tumoq kiygan, boʻydor, ikkinchisi doʻngalak telpakda. S. Siyoyev, „Avaz“ .
3 Doʻng yer, tepalik. ..doʻngalayushrni buzib, yerlarni tekislash va chimzorlarni haydab, ishga solish.. kabi ishlarga eʼtibor berish lozim. I. Rahim, Ixlos.
Sinonimlari tahrirlash
Antonimlari tahrirlash
ДЎНГАЛАК. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari tahrirlash
Ot tahrirlash
doʻngalak (koʻplik doʻngalaklar)
- Turkcha:dangalak