hazm

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

hazm

Etimologiyasi

\a. " .a a — oʻzlashtirish, singdi-rish (ovqatni, darsni); ovqatning singi-shi

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Taomning oshqozonda singishi, or-ganizmda oʻzlashtirilishi. ◆ Hazm boʻlmaydi-gan ovqat. yaya Yoz kunlari tagidan rang-barang mayda toshlar koʻrinib turgan soy-dan bir hovuch suv olib ichsangiz, tanangiz yayrab, yegan ovqatingiz hazm boʻlib ketadi. M. Osim, „Tilsiz guvoh“ .

2 koʻchma Taʼbi koʻtarish imkoniyati, qobiliyati. ◆ Biz oʻzimizni ichkariga olgach, darvozabon oʻzining hazmi koʻtargan qadar bizga doʻngʻillaydi-da, darvozani berklash harakatiga tushadi. A. Qodiriy, „Utgan kunlar“ .

Hazm qilmoq 1) singdirmoq (taom ha-qida). ◆ Men kechki ovqatni sizlardan sal barvaqtroq qilaman, negaki keksaroqman, boʻlmasa — hazm qilolmayman. Shuhrat, „Shi-nelli yillar“ . ◆ Illy meʼdangiz boʻlsa, toshni ham hazm qilib yuborsangiz kerag-ov. H. Shayxov, Xarakteristika; 2) koʻchma biror koʻngilsiz hodisa yoki muomalaga bardosh bermoq, chidamoq. ◆ Farmonov bolalarning ishi-dan mamnun boʻlsa ham, muomalalarini hazm qilolmasdi. A. Muxtor, Chinor; 3) koʻchma miya-ga singdirib olmoq; uqmoq, oʻzlashtirmoq. ◆ Darsni hazm qilmoq. yat [◆ Sultonmurod] Hujraga qamalib, kecha-kunduz kitob muto-laa qiladi. Oʻnlab kitobni hazm qilgandan soʻng, yana oʻz ishqining alamli, tuganmas dostoniga beriladi. Oybek, „Navoiy; 4) mo-hiyatiga tushunmoq, anglab yetmoq“ . [ ◆ Mirho-sil] Keyingi vaqtlarda xalq hayotida yuz bergan oʻzgariitarni hazm qila olmay: "Men oʻzgardimmi, yoki zamon oʻzgardimi?" deb yurib-di. H. Gʻulom, Senga intilaman; 5) koʻchma oʻziniki qilib, oʻmarib ketmoq, oʻzlashti-rib yubormoq. ◆ Xalilov "9021 kilogramm makkajoʻxori olindi", deb qalbaki akt tuzadi, buning evaziga 1804 soʻmni hazm qiladi. Gazetadan .

Hazmi taom Ovqatni hazm qilish uchun yordam beradigan narsa. ◆ Baʼzi odamlar ich-kilik ishtahani ochadi, hazmi taom.. foy-dasi zoʻr, deydirlar. "Mushtum" .

Antonimlari

ҲАЗМ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

hazm
пищеварение, переваривание (пищи); впитывание; ◆ ovqat ~ organlari анат. органы пищеварения; ◆ ~ qilmoq 1) впитывать, переваривать (пищу); ◆ ovqatni ~ qilmoq переваривать пищу; 2) перен. усваивать, овладевать; ◆ darsni ~ qilmoq усваивать урок; 3) перен. хапать, присваивать; ◆ 

• ~i taom (или ovqat) закуска, кушанье для возбуждения аппетита или усваивания пиши.