iliq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

i-liq

Etimologiyasi

ILIQ 'biroz issiq’. Kech kuz boʻlsa ham, hali havo i l i h. Bu sifat qadimgi turkiy tilda ’biroz isi-’ maʼnosini anglatgan yïlï- feʼlidan (Devon, III, 100) —gʻ qoʻshimchasi bilan yasalgan; qadimgi turkiy til— dayoq soʻz boshlanishidagi y undoshi talaffuz qilinmay qoʻygan (Devon, I, 95); oʻzbek tilida ï unlilarining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: yïlï- + gʻ = yïlïgʻ > ïlïgʻ > iligʻ. Hozirgi soʻzlashuv nutqida bu soʻz oxirida gʻ un-doshi talaffuz qilinadi, lekin adabiy tilda q undoshi bilan yozish koʻrsatilgan: iligʻ > iliq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Bir oz, sal-pal issiq. ◆ Iliq suv. Iliq shabada. n U ◆ iliq choydan shoshilmay hoʻplar ekan, oʻylardi.. M. Hazratqulov, „Jurʼat“ . ◆ Tantana kuni ham yetib keldi. Bu kuzning ochiq va iliq bir kuni edi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ .

2 koʻchma Yoqimli, xush keladigan. ◆ Iliq soʻz. Iliq suhbat. Iliq muomala. n [ Mayna] ◆ Oshiq yigitlarning koʻzlari va iliq ta-bassumlari haqida zimdan oʻylab, yana oʻzidan-oʻzi uyalibketardi. Sh. Toshmatov, „Erk qushi“ . ◆ Muhammadjonga doim iliq muomala qila-digan Zufar Hakimovich bugun nega qoʻl berib koʻrishmagani mana shu istehzoli savoldan bi-linib turardi. P. Qodirov, „Uch ildiz“ .

Antonimlari

ИЛИҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Sifat

iliq

Tillar

• Arabcha: دافئ (dāfiʾ)
• Inglizcha: warm
• Portugalcha: quente
• Turkcha: ılık

Ruscha _ru

iliq
1 тёплый; // тепло; ◆ ~ suv тёплая вода; ◆ ~ shabada тёплый ветерок; ◆ ~-yorugʻ havoda в тёплую ясную погоду;
2 перен. тёплый, сердечный; ◆ ~ soʻzlar тёплые слова; ◆ ~ samimiy suhbat тёплая, искренняя беседа.