izm

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

izm

Etimologiyasi

a. — iroda, qasd, niyat; qatʼ-iy qaror

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 oshqarishda, biron-bir ishni bajarishda va shu kabilarda ixtiyor, erk. -Yakshan-ba kuni toʻyi, — dedi u birkesarlik qilib. — ◆ Qizning izmi otada. I. Rahim . Chin muhabbat. ◆ Kurilishda men boshliqman, Boʻriyev. Mablagʻ ham, odamlar ham, jumladan, siz ham me-ning izmimdasiz. A. Muxtor, „Tugʻilish“ . ◆ Hoji bobo doʻkonning izmini menga topshirib, ich-kariga kirib ketdi. Gʻ. Gʻulom, „Shum bola“ .

2 esk. Amr, farmon; ijozat, ruxsat. -Janoblari ham keldilar, — ◆ ellikboshi oʻtirgan joyidan eʼlon qildi va mirzoning izmini kutdi. Sh. Toshmatov, „Erk qushi“ .

Izm bermoq Ijozat yoki ruxsat bermoq. ◆ Xiyol qoʻzgʻalmoqchi edi, Dadashev izm bermadi. I. Rahim, „Taqdir“ . Izmiga solmoq Oʻz yoʻliga yurgizib, oʻziga boʻysundirmoq. ◆ Mexaniza-torlar mashinalarni oʻz izmiga solib, pax-tadan yuqori hosil olmoqdalar. Gazetadan .

Antonimlari

ИЗМ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

izm
давление, подчинение; воля; распоряжение; ◆ birovning ~ida boʻlmoq быть в подчинении у кого-либо; быть под чьей-либо пятой; быть в чьём-либо распоряжении; ◆ ~u ixtiyor (букв. распоряжение и воля) воля; ◆ ~u ixtiyor oʻzingda воля твоя, делай как знаешь; поступай как знаешь, всё в твоём распоряжении; ◆ ~iga kirmoq поступать в чьё-л. распоряжение; подчиниться.