mavj

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

mavj

Etimologiyasi

[ arab. — toʻlqin ]

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Suv yuzida shabadadan hosil boʻladigan jimir-jimir harakat; jimirlash. ◆ Ravi daryosi uzoqda, koʻm-koʻk mavj bilan sekin oqadi. Oybek, „Nur qidirib.“

2 geogr. Okean yoki dengiz yuzasining toʻliq shamolsizlik holatidagi erkin tebranma harakati.

3 Tovlanish, jilva. ◆ Archalarning toza, yashil mavji nur bilan yarqirab ketdi. Oybek, „Quyosh qoraymas.“

4 maxs. Oʻymakorlikda: naqsh yuzasiga baliq tangachalari koʻrinishida tushirilgan toʻlqinsimon bezak.

5 koʻchma kam qoʻll. ayn. toʻlqin. ◆ Havoda odamlar, qushlar va mashinalar sadosidan birikkan qandaydir yoqimli bir mavj suzar edi. Oybek, „O. v. shabadalar.“

Mavj urmoq 1) mavj qilmoq, jimirlamoq, mavjlanmoq. ◆ Dengiz mavj urmoqda; 2) toʻlqinlanmoq, tebranmoq. ◆ Daryo tomondan gʻirillab esib turgan shabada yoʻl boʻyidagi oʻt-oʻlanlarni egar, tebratar, sargʻayib borayotgan arpalar mavjurar edi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ 3) koʻchma toʻlqinlanmoq, gʻulu qilmoq. ◆ Shikoyatli nidolar yosh yigit qalbida yolqinli va dardli tuygʻular mavj urganidan xabar berar edi. P. Tursun, „Oʻqituvchi.“

Antonimlari

МАВЖ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

mavj

OʻTIL

Ruscha _ru

mavj
1 волна, вал; зыбь; прибой; волнение; ◆ ~ urmoq 1) покрываться волнами или зыбью, волноваться (о море и т. п.); 2) перен. волноваться; ◆ joʻshqin yuragim ~ uradi пылкое сердце моё волнуется; ◆ ~ urib rivojlanmoq перен. бурно развиваться; ◆ Havoda odamlar, qushlar va mashinalar sadosidan birikkan qandaydir yoqimli bir ~ suzar edi (Ойбек, «О. в. шабадалар») Голоса людей, птиц, шум машин сливались в воздухе в какой-то приятный для слуха прибой;
2 колыхание; волна (напр. колосьев от ветра); ◆ Archalarning toza, yashil ~i nur bilan yarqirab ketdi (Ойбек, «Нур ќидириб») Колыхающиеся зелёные чистые ветви можжевельника сверкали солнечными бликами.