Qoraqalpoqcha (kar)

tahrirlash

Pak qiz

nozik

Oʻzbekcha (uz)

tahrirlash

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

tahrirlash

no-zik

Aytilishi

tahrirlash

Etimologiyasi

tahrirlash

NOZIK Bu sifat ПРСda [nazok] shaklida (553), ТжРСda nozuk shaklida (270) keltirilgan; oʻzbek tiliga tojik tilidagi shakli u tovushini i tovushiga almashtirib olingan; 'ingichkaʼ, 'yumshoq', 'bejirim' kabi maʼnolarni anglatadi (OʻtaL, I, 506). Bu sifatdan oʻzbek tilida iozikchash- feʼli yasalgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

I f. eSjb — ingichka, yengil; yumshoq, muloyim; moʻrt, boʻsh; nafis

Maʼnoviy xususiyatlari

tahrirlash

Maʼnosi

tahrirlash

1 Yuk-sak mahorat va sanʼat bilan juda bejirim qilib ishlangan; nafis, latif. ◆ Iskandaro havas va taajjub bilan binolarga, boy ji-hozlarga, ayniqsa, nozik sanʼat buyumlariga, eshik va derazalarga nazar tashlab qoʻyardi. Oybek, „Nur qidirib“ .

2 Ingichka; yupqa, harir. ◆ Nozik ip. n ◆ Dutorning nozik torlaridan.. chiqqan „Navo“ kuyi oʻz nolasiga tushunguvchi Otabekdek yigitlarga juda muhtoj edi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ .

3 Yupqa, harir. ◆ U gunafsha gulli nozik batis koʻylak kiyib, choyshabni tomogʻigacha tortib, jurnal oʻqib yotardi. Oydin, „Hi-koyalar“ .

4 Bejirim, latif; xipcha. ◆ Momiq pax-talar uning nozik barmoqlariga oʻzi ilashib chiqar, chanoqlar hayratdan ogʻiz ochib, sil-kinib qolardi. Oʻ. Hoshimov, „Qalbingga qu-loq sol“ . ◆ Iigit mahbubasining nozik qoʻlla-ridan tutib, oʻziga tortardi. S. Anorboyev, „Oqsoy“ . ◆ Murzin uning parishon sochlarini, nozik boʻyniga yopishgan mayin, jonsizgina soch tolalarini tomosha qilardi. Shuxrat, „Shi-nelli yillar“ .

5 Zaif, nimjon. ◆ Nozik maysa. m ◆ Ukamni durustroq joyga oʻrnashtiring, oʻzi nimjon, nozikroq bola., shamollab-netibqolmasin. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ . ◆ Nozik, rang-barang par-vonalar, kapalaklar lampa atrofida ayla-nar.. edilar. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

6 Muloyim, mayin va yoqimli, nazokatli. ◆ Nozik tabassum. yash "Dilxiroj " ◆ oʻzining mayda qadami, nozik harakatlari bilan davraga kiribkeldi. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“ . ◆ Xalq koʻnglini ovlagan, Ulfatda doim. Ovozi jonga yoqar, Nozik, muloyim. Q. Mu-hammadiy . ◆ U kuyning sehriga berilib, inti-zor koʻzlarini nozik yumdi, boshini quyi sol-di. Shuhrat, „Shinelli yillar“ .

7 Salga sinadigan, uziladigan, yirti-ladigan; boʻsh, moʻrt. ◆ Nozik buyum. ya" Oli-movning qoʻlidagi yuklar hammanikidan ogʻir-roq, nozikroq edi. H. Nazir, „Soʻnmas chaq-mokdar“ .

8 koʻchma Oʻziga xos qiyinchiliklari boʻlgan, alohida mahorat, malaka, bilim talab etadigan. ◆ Gʻoʻza sugʻorish — nozik ish. Oybek, „O“ . v. shabadalar.

9 koʻchma Oʻz ishini mayda ikir-chikir-larigacha yaxshi biladigan; usta. ◆ Sekretarning otasi.. nozik gulchi edi. Oybek, „O“ . v. shabadalar.

10 koʻchma Alohida ehtiyotkorlik talab etadigan; qaltis. ◆ Nozik masala. Nozikpayt. Nozik ahvol. n ◆ Asrora oʻylab qarasa, koʻngil ishi nozik narsa ekan. S. Ahmad, „Ufq“ . ◆ -Keyingi paytda zamon nozik boʻlib qoldi, — afsus bilan bosh chayqardi Oʻsar buxgalter. A. Koʻchimov, „Halqa“ . ◆ Boʻlmasa, selpo raisligiday nozik lavozimda oʻn-oʻn besh yil muqim ishlash osonmi?!Oʻ. Hoshimov, „Qalbingga quloqsol“ .

11 koʻchma Alohida eʼtibor, mulozamat, takalluf talab etadigan, izzattalab. ◆ Nozik mehmon. n ◆ -Xoʻjayin band, oldilarida nozik odam bor. Majlis qilishyapti, — dedi sekretar. S. Abduqahhor, „Sanamay sakkiz dema“ .

12 koʻchma Qichiqli; injiq. ◆ Boboqulning koʻzlaridagi nozik kinoya uning izzat-nafsiga xanjardek qadaldi. Oybek, „Navoiy“ .

Nozik tabiat (noziktabiat) yoki tabiati nozik Koʻngli har narsani yoqtiravermaydigan, koʻtaravermaydigan; injiq, erka. ◆ Shu qadar ziq, nozik tabiat boʻlib qolgani uchun Begimxon koʻp dakki eshitdi. I. Rahim, „Chin muhabbat“ . Koʻngli nozik ayn. nozik tabiat. Nozik did yoki didi nozik Juda ham sezgir, nafosatni teran his qiluvchi; tuygʻun. ◆ Nozik didli rassomlarni ham hayratda qoldira-digan oynadagi naqsh [Elmurodning] xayolini band etdi. Shuhrat, „Shinelli yillar“ . Nozik joyi Kamchiligi, aybi. ◆ Aziza Yodgorning nozik joylarini yaxshi biladi. Shuncha koʻrgi-liklari evaziga eridan qasos olishga ahd qildi. Oʻ. Hoshimov, „Qalbingga quloq sol“ .

13 Nozik (xotin-qizlar ismi).

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

tahrirlash

no-zik

Aytilishi

tahrirlash

Etimologiyasi

tahrirlash
II [f. — ingichka, yengil;kichkina]

Maʼnoviy xususiyatlari

tahrirlash

Maʼnosi

tahrirlash

Kashtachilikda ishlatiladigan rang-barang mayda, nafis munchoq. ◆ Choyxo-nachi.. ipak toʻri rang-barang noziklar, pis-tonlar bilan bezalgan toʻrqovoqlarni.. chakalakka osgan edi. Oybek, „O“ . v. shabadalar. ◆ Yostigʻi ustiga nozik gulli toʻr yopilgan. Shuhrat, „Shinelli yillar“ .

Sinonimlari

tahrirlash

Antonimlari

tahrirlash

НОЗИК. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

tahrirlash

nozik (koʻplik noziklar)

OʻTIL

nozik
1 нежный; тонкий, изящный; ◆ nozik tabassum нежная улыбка; ◆ nozik qoʻllar нежные руки; ◆ nozik harakat изящные движения;
2 изящный, художественно выполненный; // тонкой работы; ◆ nozik sanʼat buyumlari предметы художественного искусства; ◆ nozik haykalcha изящная статуэтка;
3 тоненький, худенький; гибкий; ◆ nozik (или ◆  nozikkina) qiz тоненькая девушка (или девочка);
4 тонкий; ◆ nozik ip тонкая нить; ◆ nozik mato тонкая ткань; полупрозрачная ткань; ◆ dutorning nozik iplari (или torlari) тонкие струны дутара;
5 хрупкий, ломкий; ◆ nozik shisha idish хрупкая стеклянная посуда;
6 перен. тонкий (требующий особого умения, мастерства); ◆ Gʻoʻza sugʻorish - nozik ish (Ойбек, „О. в. шабадалар“) Поливы хлопчатника — дело тонкое;
7 перен. умелый, знающий все тонкости и секреты дела; искусный; ◆ nozik usta искусный мастер, мастак, мастер своего дела; ◆ Sekretarning otasi nozik gulchi edi (Ойбек, „О. в. шабадалар“) Отец секретаря был искусным цветоводом;
8 перен. скользкий; тонкий; щекотливый, деликатный; требующий особого подхода; утончённый; ◆ nozik masala щекотливый вопрос; ◆ nozik ish деликатное дело; ◆ nozik tabiat или ◆  tabiati nozik 1) тонкая натура, утончённая натура; 2) привередливый или щепетильный человек; ◆ koʻngli nozik = nozik tabiat; boshim kal, koʻnglim nozik посл. я плешив, но натура у меня тонкая;
9 привередливый, обидчивый, щепетильный; ◆ nozik odam человек, с которым нельзя пошутить, недотрога; ◆ nozik mehmon щепетильный гость; ◆ Xoʻjayin band, oldilarida nozik odam bor. Majlis kilishyapti, - dedi sekretar (С. Абдуќаћћдор, „Санамай саккиз дема“) Хозяин занят, у него там „тонкая штучка“. Совещаются, — сказал секретарь;
10 бисер; ◆ nozik termoq вышивать бисером; подбирать бисер;
11 Назик (имя собств. женское).


Qalin matn