oʻgʻirliq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

oʻ-gʻir-liq

Etimologiyasi

OʻGʻIRLIQ ’yashirin yoʻl bilan, oʻgʻirlab qoʻlga ki-ritilgan’. Bu kishi oʻ g i r l i h molni sotayotga nida ushlandi. Bu sifat qadimgi turkiy tilda ’birov— ning narsasini yashirin ravishda oʻziniki qilib oluvchi’ maʼnosini anglatgan ogʻrï soʻzidan (ЭСТЯ, I, 413; Devon, I, 147; DS, 363) -lïq qoʻshimchasi bilan yasalgan (ЭСТЯ, I, 414; DS, 364); keyinchalik rï tovushlari oʻrin almashgan; oʻzbek tilida ï unlilarining qattiqlik belgisi ioʻqol— gan: ogʻrï + lïq ogʻrïlïq > ogʻïrlïq > ogʻirliq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Oʻgʻirlab qoʻlga kiritilgan, jinoiy yoʻl bilan oʻzlashtirilgan. ◆ Oʻgʻirliq mol. Oʻgʻirliq osh badanga yuqmas. Maqol . ◆ Toʻraxon Oʻgʻirliq pullarini bir necha yil maishatga, buzuqchilikka sarflagan. M. Muhammadjonov, „Turmush urinishlari“ .

2 ayn. oʻgʻrilik. ◆ [Yormat:] Oʻgʻirliqdan bosh-qa ishni jamiki hunarni qilib koʻrdim. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Nega ayb menda boʻladi, xola, men oʻgʻirliq qilibmanmi ? Odam oʻldiribmanmi? I. Rahim, „Chin muhabbat“ .

Antonimlari

ЎҒИРЛИҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

oʻgʻirlik
1 ворованный, краденый, похищенный; ◆ oʻgʻirlik mol краденая вещь;
2 воровство; кража.