Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

o-mad

Aytilishi

Etimologiyasi

OMAD Bu ot 'kel-' maʼnosini anglatadigan tojikcha omadan feʼlining omad oʻtgan zamon asosiga teng boʻlib (ТжРС, 286), 'ishning oʻngidan kelishi, olgʻa bosishi' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 535).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

f. xD - keldi; kelish; baxt; kirim, daromad

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Ishning oʻngdan kelishi, ilgari bosishi; baxt, tole. ◆ Omadingiz baland. Har yigitga bir omad. Maqol . ◆ Ishning omadi —oʻz vaqti. Maqol . ◆ sht Ehhe, ish kat-ta-ku! Omad tilayman, choʻtaldan choʻzasiz-da! Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Buni omad deydilar: ham ish undiribsan, ham tomosha qshshbsan. Oybek, „O“ .v. shabadalar.

Omad qushi boshiga qoʻndi ayn. baxt kushi boshiga qoʻndi q. baxt. Omadi gap yoki gapning omadi Xolisona aytilgan gap; gapning toʻgʻ-risi, oʻrni, maqomi. ◆ Men omadi gapni ay-tibman, oʻrtoq Samandarov, albatta, meni bilmaydshshr. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ . ◆ -Janobi oliy va sizning davlatingiz hammasi meniki, nega xafa boʻlayin, gapning omadini aitdim-da, — dedi Oʻrmon polvon. S. Ayniy, „Qullar“ . Omad(i) kelmoq (yoki yurishmoq) Ishi oʻngidan kelmoq, baxti kel-moq, yurishmoq. ◆ Roʻziqulning omadi kelib, choʻntagi xoʻppaya boshladi. Gʻayratiy, „Dov-dirash“ . Omadi ketmoq Ishi oʻngidan kelmas-lik, orqaga ketmoq, baxt yoʻli toʻsilib qol-moq. ◆ Omading ketganda, kunlar toshbaqa yurish qilib, sekin oʻtadi. N. Qobil, „Unutil-gan sohillar“ .

Sinonimlari

Antonimlari

ОМАД. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

omad
удача, успех; счастье; ◆ omadim keldi мне повезло, мне везёт; ◆ omading ketdi тебе не повезло, тебе не везёт, тебя покинула удача; ◆ hozir uning omadi yurishdi у него теперь удача за удачей; ◆ har yigitga bir omad посл. у каждого джигита своя удача; ◆ ishning omadi - oʻz vaqti посл. успех дела - в своевременности; ◆

gapning omadi или ◆ omadi gap вводн. кстати, к слову сказать.

omad