pilik

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

pi-lik

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Bir uchi yoritqich asbob ichi-dagi kerosinni yoki moyni shimib, ikkinchi — yonuvchi uchiga oʻtkazib beradigan lenta-simon mato yoki eshilgan paxta. Qorachiroq piligi. Shamning piligi. Lampa piligi. m Moyi tugab, piligi soʻxta boʻlgan chiroq bir lip etib soʻndi. S. Ahmad, Hukm. Yoshiga nisbatan ancha tetik, barvasta chol ostona hatladi. Gulroʻyning yuragi bezovta tepgancha, yana bir bor eshitilar-eshitilmas, oʻtiring, deb qoʻydi-da, chiroq piligini bir oz koʻtarib, koʻrpacha tashladi. "Yoshlik".

Piligini koʻtarmoq koʻchma Biror nar-saning, ish-harakatning darajasini, sa-viyasini, mikdorini koʻtarmoq, oshirmoq. [Rasuljon:] Yoʻq, doʻstim, hozirgi zamonda matematikadan oqsash yaramaydi. Matema-tikadan bahoning piligini koʻtarish kerak. J. Abdullaxonov, Xonadon. -Sizham bizning diniy urf-odatlarimizga daxl qilmang, oqibati yaxshi boʻlmaydi, — dedi muloyimlik bilan. Keyin piligini sal baland koʻtarib, ilova qildi. — Siz yoshlikda qanday boʻl-sangiz, haliyam oʻsha-oʻsha choʻrtkesar, oʻjar, qiziqqonsiz. K. Yashin, Hamza.

2 toʻqm. Paxta, jun, ipak va zigʻir tola-larini boʻshgina himarib, choʻzib, toʻgʻrilab hosil qilinadigan mahsulot. ◆ Pilik ip yigi-rishuchun asosiy xomashyohisoblanadi. "OʻzME" .

3 Soch oʻrimi yechilib ketmasligi uchun uning uchiga qoʻshib oʻrilgan paxta. ◆ Sochini mayda oʻrib, uchiga pilik taqqan, oyogʻiga kavush, egniga chit koʻylak kiygan oʻn olti yoshlardagi bir qiz anoruzib, savatga terardi. S. Ahmad, „Saylanma“ .

4 Arvohlarga, insu jinslarga atab yoqish uchun bir uchiga paxta oʻrab, yoqqa botirilgan choʻp. ◆ Kamzulining choʻntagidan qamishga oʻral-gan bir necha pilikni olib, uchtasini Sur-maxon qabrining bosh tomoniga tiqib, yondirib qoʻydi. I. Rahim, „Ixlos“ .

5 Qosh, kiprikni boʻyash uchun ishlati-ladigan, uchiga paxta oʻralgan choʻp. ◆ Satim-xonning qoʻshnilar bilan totuvlashib ol-ganini aytmaysizmi — bir piyola ketidan oʻsma qoʻyib, bir pilikdan surma tortganday! Shuhrat, „Umr pogʻonalari“ .

Antonimlari

ПИЛИК. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

pilik
1 фитиль; фитилёк; jin chiroq piligi фитилёк коптилки; lampa piligi ламповый фитиль; oʻninchi lampa piligi фитиль десятилинейной лампы;
2 косоплётка из ваты, вплетаемая в конец косички; Sochning piligi yechilibdi ватная косоплётка расплелась;
3 кусочек ваты на кончике спички или щепки (для окрашивания бровей и ресниц);
4 этн. кусочек ваты, намотанной на палочку и намазанной маслом (зажигается, чтобы умилостивить духов).