pushaymon

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

pu-shay-mon

Etimologiyasi

PUSHAYMON Bu ot ПРСda [päshiman] shaklida (96), ТжРСda pushaymon shaklida (315) keltirilgan; oʻzbek tiliga tojikcha shakli olingan; 'afsuslanish', 'ruhan ezilish' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 608). Bu ot bilan oʻzbek tilida pushaymon boʻl- feʼli hosil qilingan. Bu ot Keyingi pushmon -oʻzinga dushmon hikmati tarkibida dugimon otiga moslab pushmon shaklida ishlatiladi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

\f. tji ■■■_■ — oʻkinuvchi, achinuvchi, tavba qiluvchi; oʻz qilmishidan afsuslanuvchi

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Oʻz qilmishi uchun ruhiy ezi-lish hissi; afsuslanish; afsus, nadomat. ◆ Pushaymon boʻlmoq (yemoq, qilmoq). Soʻnggi pushaymon — oʻzingga dushman. Maqol . ■■ ◆ Iqror boʻldim: gunohim yoʻqdir, Ochiq yurib topgan kishimdan Va beizn qilgan ishimdan Pushaymonim va ohim yoʻqdir. H. Olimjon .

Pushaymon boʻlmoq (yoki yemoq, qilmoq) Oʻz qilmishi uchun ruhan ezilmoq, afsus qilmoq, afsuslanmoq. ◆ Otasi jahl ustida shundoq qilayotganini, zum oʻtmay pushaymon boʻlishini, butun umidlari shu qizidan eka-nini biladi. Oʻ. Hoshimov, „Qalbingga quloq sol“ . ◆ Qudratning oʻzi ham koʻchib kelishganiga pushaymon yedi. H. Nazir, „Soʻnmas chaqmoqlar“ . ◆ Gulnor aytganiga pushaymon qildi, xatosini toʻgʻrilash uchun soʻzlashmoqqa majbur boʻldi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

GGUSHT [f. l .i.j — orqa, yelka; bel, sperma joyi; tayanch, himoya; homiy] 1 Odam yoki jonivorning urugʻ yoki tuxumida boʻladigan, maʼlum sharoitda rivojlanib, bolaga ay-lanadigan, oʻz rivojlanishining boshlangʻich bosqichidagi aʼzo; embrion. Odamning pushti. Tovuqning pushti.

Pushti kamar 1) otalik urugʻi, sperma; 2) kishining oʻz farzandi. Mening pushti kamarim bu, suyukli oʻgʻlim, Nuriydiydam vas-li uchun tangriga shukur. A. Oripov, Yillar armoni. Pushti kuyish Biror kasallik na-tijasida bola koʻrmaydigan boʻlib qolish.

2 Kimsa yoki oilaning oʻzidan avvalgi avlodi yoki keyingi avlodi, avlod-ajdod; nayel. -Mening erim.. toʻplagan mol-dunyosi ikki pushtga yetadi, — dedi Kumush. T. Ja-lolov, Oltin qafas.

Yetti pusht Yetti avlod va ajdod. Yetti pushtim oʻtmagan otda, Bu aslida emas katta gʻam. "Sharq yulduzi". Bolangdan aylanai, unday qilmang. Sulaymonning qargʻishi yetti pushtimga yetadi, ashshnay. A. Koʻchimov, Halqa. Mirbadalbek, hushyor boʻling, mening qonim yetti pushtingizga sachraydi! P. Qodirov, Yulduzli tunlar. Pushti panoh (toʻgʻrisi pushtu panoh) q. panoh. Doʻstim bor, dushma-nim bor, mahalla-koʻy, guzarim bor, qarigan chogʻimda kenjaginamning xotini menga pushti panoh, qoʻl-oyoq boʻlarmikin, degan edim. Gʻ. Gʻulom, Tanlangan asarlar. Suyangan togʻlari, pushti panohlari eshoni Sudurni boshlab ke-lishdi. Sh. Xolmirzayev, Qil koʻprik. Pushti koʻtarmaslik Yoqtirmaslik, toqat qilol-maslik. Oyisi etagidan tutgan boladek yuradiganlarni pushtim koʻtarmaydi. O. Muxtor, Ayollar mamlakati va saltanati.

Sinonimlari

afsus

Antonimlari

ПУШАЙМОН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

pushaymon
раскаивающийся, кающийся, сожалеющий (о совершенном поступке); // раскаяние, сожаление; ◆ qilgan ishimdan pushaymonim yoʻq я не сожалею о сделанном; я не раскаиваюсь в совершенном мной поступке; ◆ pushaymon boʻlmoq (или emoq, qilmoq) сожалеть, раскаиваться; ◆ boy berilgan ishdan pushaymon boʻlishdan foyda yoʻq нет пользы сожалеть о том, что проиграно.