qabul

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

qa-bul

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

[a. — maʼqullash; ijozat

berish; bitishuv, rozilik] 1 Taklif, il-timos va sh.k. ga bildirilgan rozilik, maʼqullash. ◆ Qabul javobi. shsh Kumush qabul ifodasini bergandan soʻng, qushbegi dahliz-da qarab turgan qoʻrboshiga: -Kirsinlar, — dedi. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar. ◆ Zavq-safo-ni tezroq totishga intilgan Mirzaka-rimboy eʼtiroz qilsa ham, nihoyat, qabulga [nikohni kechiktirishga ] majbur boʻldi. Oybek, Tanlangan asarlar.

2 Beriladigan, takdim etiladigan, topshiriladigan narsani olish; qabul qi-lish. ◆ Xirmonlar donga toʻlib, gʻalla ortgan avtomashinalar karvoni qabul punkpiari tomon shoshilmoqda. Gazetadan . ◆ Boysunqur mirzo madrasa qurilishini nihoyasiga yet-kazish va tantanali qabul marosimlari-ni oʻtkazishlariga rahbarlik qilishni ustod Qavomdan iltimos qildi. Mirmuhsin, „Meʼmor“ .

3 Ishga, oʻqishga, aʼzolikka, safga, qa-torga va sh.k. ga olish, oʻtkazish, qoʻshish. ◆ Institutga qabul boshlandi. Kursga qabul toʻxtatildi. Qabul imtihonlari muvaf-faqiyatli oʻtdi. Qabul komissiyasi ishga tushdi. n ◆ -Bu yilgi qabulga mening ham bir oz aloqam bor, — dedi u.. — harakat qi-lib koʻrishim mumkin. P. Qodirov, Uch ildiz.

zUR^iga chaqirish yoki qoʻyish. ◆ Qabul marosimi. Qabul soatlari. Boshliq qabulida boʻlmoq. n ◆ Fattoh Ul-masbekov bugungi qabulni bir amallab tu-gatdi-yu, ammo oʻzi ham bukchayib qolganday boʻldi. Oʻ. Usmonov, „Sirli sohil“ . ◆ Kunning ikkinchi yarmida Oyqizning qabul vaqti edi. Sh. Rashidov, „Boʻrondan kuchli“ . Vrach qabu-liga birinchi boʻlib yozilay, deb xoʻroz qich-qirmasdan kelgandim. "Mushtum".

5 Efir toʻlqinlarini oʻziga olish, ush-lash, tutish. ◆ Qabul qiluvchi apparat. Radiostansiya maʼlumotlarni berib boʻlgach, qabulga oʻtdi.

Dargohida qabul qilmoq esk. kt. 1) hu-zuriga kiritmoq, qoʻymoq; 2) din. ijobat qilmoq. ◆ Bemor.. koʻzini ochib, qizchasini yoni-ga tortdi va pichirladi: -Xudo qizimning saharlari qilgan duosini dargohida qabul qildi. A. Qahhor, „Bemor“ . Qabul qilmoq (yoki etmoq) 1) rozi boʻlmoq, koʻnmoq; maʼqul deb topmoq, qoʻshilmoq. ◆ Taklifni qabul qilmoq. Shartini qabul qilmoq. Uzrni qabul qil-moq. m ◆ ..bizlarning bu raʼyimizga qarshi tushib, harchand pad qilsa ham, nihoyatida onasining soʻzini yerda qoldirmaslik uchun qabul qilgan erdi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar; 2) olmoq (taqdim etilgan, topshi-rilgan narsani)“ . ◆ Qiz guldastani qabul qi-larkan, mastona koʻzlarini yigitga tikdi. Gazetadan . ◆ Paxtani oʻz vaqtida qabul qilish, tozalash, avaylab-asrash.. nihoyatda zoʻr masʼuliyatni talab qiladi. Gazetadan; 3) oʻz qatoriga, „safiga olmoq“ . ◆ Partiyaga qabul qilmoq. n ◆ Azizim.. Siz sanʼatkorlar oi-lasiga qabul qilindingiz. "Mushtum"; 4) huzurida boʻlishga ruxsat bermoq, „kiritmoq“ . ◆ ..bu ogʻirlik burundan sarmunshiy boʻlgan ki-shining ustidagi qonuniy vazifa boʻlib kel-ganlikdan kishilarni uyda qabul qilishga Anvar majbur edi. A. Qodiriy, „Meqrobdan chayon; 5) muhokama etilgan masala yuzasi-dan yakuniy, xulosaviy toʻxtamni belgila-moq, shunday toʻxtamga kelmoq“ . ◆ Qaror qabul qilmoq. Rezolyutsiya qabul qilmoq. Tabrikno-ma qabul qilmoq. v ◆ Bu masala yuzasidan qaror qabul qilingandan keyin, ikkinchi masalaga oʻtildi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chi-rokdari; 6) efir toʻlqinlarini tutmoq“ . ◆ Kosmik kema lokatori harakatga kelib, tezgina toʻgʻrilanib oldi-da, radiodan beri-layotgan signallarni qabul qila boshladi. Gazetadan; 7) biror ran yoki narsani oʻzi birikib kelgan soʻz yoki jumla bildirgan maʼnoda inobatga olmoq, „tan olmoq maʼ-nosini bildiradi“ . ◆ Hazratim, bergan oʻgi-tingizni bebaho gavhar oʻrnida qabul qi-lurmiz.. P. Qodirov, „Yulduzli tunlar“ . ◆ Mulla Fazliddin Xonzoda begimning maqtovini ishga oid oddiy gaplardek qabul qilmasa, koʻnglidagi nozik hislarni sezdirib qoʻysa, oʻn jonidan biri ham omon qolmasligini sezdi. P. Qodirov, „Yulduzli tunlar; 8) biror maz-hab yoki dinga kirmoq, oʻtmoq“ . ◆ Islom dinini qabul qilgan xalqlar.

Antonimlari

ҚАБУЛ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Ot

qabul (koʻplik qabullar)

Tillar

• Ozarbayjoncha: qəbul
• Arabcha: استقبال
• Inglizcha: reception, desk
• Ispancha: recepción
• Portugalcha: recepção
• Ukraincha: приймання (pryymannya)

Ruscha _ru

qabul
1 приём; // приемный, приёмочный; ◆ qabul marosimi торжества по случаю приёма; ◆ qabul imtihonlari приёмные экзамены; ◆ qabul soatlari часы приёма, приемные часы; ◆ qabul qilmoq, qabul etmoq принимать; ◆ arizalar qabul qilish приём заявлений; ◆ rezolyutsiya qabul qilmoq принимать резолюцию; ◆ partiyaga qabul qilish приём в партию;
2 согласие; одобрение; ◆ Mirzakarimboy eʼtiroz qilsa ham, nihoyat qabulga majbur boʻldi (Ойбек, «Ќутлуѓ ќон») Хотя Мирзакаримбай и возражал, но в конце концов вынужден был согласиться (на это); ◆ vijdon qabul qilmaydi совесть не позволяет; * haji (или hajisi) ◆ qabul boʻldi разг. ирон. (букв. его паломничество принято богом) его песня спета.