toʻgʻrilamoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

toʻgʻ-ri-la-moq

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Toʻgʻri shaklga yoki hol-ga keltirmoq, toʻgʻri, adil, tik qilmoq. ◆ Sim-ni toʻgʻrilamokDaryo oʻzanini toʻgʻrilamoq. Egilgan oʻqni toʻgʻrilamoq. Egri bitganni el toʻgʻrilaydi. Maqol . ◆ sht -Dardingizga davomen-da! — u qoddini toʻgʻrilab.. yana jilmaydi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

2 Xato, nuqson va shu kabilarni yoʻqotmoq, tuzatmoq. ◆ Imlo xatolarini toʻgʻrilamokTa-laffuzni toʻgʻrilamok■ Soatni toʻgʻrilamok. n ◆ Gulnor aytganiga pushaymon qildi, xato-sini toʻgʻrilash uchun soʻz^yumoqqa majbur boʻldi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

3 Tegishli vaziyatga keltirmoq, tartib-ga solmoq, tuzatmoq. ◆ Yokangni toʻgʻrilab ol. m ◆ Anvar.. qizning yuzidan oʻpdi va uning toʻz-gʻigan sochlarini toʻgʻrilab, hayotbaxsh kokil-larning muattar boʻyini uzok hidladi. A. Qodiriy, „Mehrobdan chayon“ .

Kavushini toʻgʻrilab qoʻymoq k- kavush. ◆ Ka-vushini toʻgʻrilab koʻyish kerak, kuralishni ham, kollektivni ham sarik chaqaga sotadi bu. A. Muxtor, „Tugʻilish“ .

4 Biror tomonga qaratmoq, roʻpara qil-moq; yoʻnaltirmoq. ◆ Projektorlarni samo-lyotga toʻgʻrilamoq. sh" Chol u yok-bu yoq surib.. oʻrtadagi xodani xayol kchlingan ip yoʻliga toʻgʻrilabkoʻydi. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“ . ◆ Gulnor umrimga egov boʻldi. Ya na u Mirza ka-rimboy xonadoniga boshlik boʻlib kekkaysin, hech kim bilan soʻzlashmasin, tugʻsin, boylik-ning nishabini oʻz tomoniga toʻgʻrilasin. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . U xayol surarkan, kim-ningdir koʻli yelkasiga koʻyilganini sezib, dar-hol orqasiga burildi va yuzini yuziga toʻgʻri-lab turgan Lolani koʻrdi. Sh. Rashidov, Boʻ-rondan kuchli. ◆ Birov yoshga tegadi, birov.. bosh-kaga. Xudo yulduzingni oʻshanga toʻgʻrilagan ekan, choramiz yoʻq. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

5 s. t. Epini, ilojini qilib bitirmoq, yuzaga keltirmoq, muhayyo qilmoq; eplashtir-moq. ◆ Mushkul ishni toʻgʻrilamok■ Bu haqda tashvish qilmang, oʻzimiz toʻgʻrilaymiz. sht ◆ Ho-zir sekretarning oldiga tushgin, u hammasi-ni toʻgʻrilab beradi. Oydin, „Uyaldi shekil-li, yerga qaradi“ . ◆ Nainki, amirzoda, bu ishni ustod Qavomning bir ogʻiz soʻzi bilan ham toʻgʻrilamoq mumkin.. Mirmuhsin, „Meʼmor“ .

Antonimlari

ТЎҒРИЛАМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

toʻgʻrilamoq
1 выпрямлять, спрямлять; выправлять; ◆ simni toʻgʻrilamoq выпрямить проволоку; ◆ daryoni toʻgʻrilamoq спрямить реку; U qaddini toʻgʻrilab ... yana jilmaydi (Ойбек, «Ќутлуѓ кон») Выпрямившись, ... он опять улыбнулся;
2 исправлять (ошибки); ◆ imlo xatolarini toʻgʻrilamoq исправлять орфографические ошибки; Гulnor aytganiga pushaymon qildi, xatosini toʻgʻrilash uchun soʻzlamoqqa majbur boʻldi... (Ойбек, «Ќутлуѓ ќон») Гюльнар сожалела о том, что сказала, и чтобы исправить свою ошибку, вынуждена была говорить...; ◆ talaffuzni toʻgʻrilamoq поправлять произношение; yoqani toʻgʻrilab qoʻymoq поправлять воротник; birovning kavushini toʻgʻrilab qoʻymoq 1) поправлять чью-либо обувь, поставить чьи-либо галоши так, чтобы удобно было надеть их; 2) перен. указать на дверь;
3 наводить, направлять; ◆ projektorni samoletga toʻgʻrilamoq наводить прожектор на самолёт;
4 разг. устроить, обделать, обстряпать; ◆ ishni toʻgʻrilamoq обстряпать дело; bu xaqda tashvish tortmang oʻzim toʻgʻrilab yuboraman об этом не беспокойтесь - я сам устрою (сделаю как надо).