toʻl

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

toʻl

Etimologiyasi

TOʻL ' qoʻzilash mavsumi'. Kelasi t oʻ l d a men ham hoʻzini hozirgidan koʻproh olishga soʻz beraman (Pirimqul Qodirov). Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu ot töl tarzida talaffuz qilingan (ДС, 579); oʻzbek tilida ö unlisining yumshoqlik belgisi yoʻqolgan: töl > tol. Asli bu ot qadimgi turkiy tilda mavjud boʻlib, ' chiq—¹, ' tugʻil—' maʼnosini anglatgan tö— feʼlidan —l qoʻshimchasi bilan yasalgan deyiladi (ЭСТЯ, III, 275).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

shv. Qoʻylarning tugʻish, bolalash mavsumi; qoʻzilash; qoʻzilatish. ◆ Kelasi toʻl-da men ham qoʻzini hozirgidan koʻproq olishga soʻz beraman. P. Qodirov, „Qora koʻzlar“ . ◆ Erta-ga yeydiganini bugun bersa, ayni toʻl vaqtiga borib, omborlar shipshiydam boʻladi. Unda qoʻylar tuproq yalaydimi? S. Anorboyev, „Oq-soy“ .

Antonimlari

ТЎЛ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

toʻl
обл. окот (овец).