tugamoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

tu-ga-moq

Etimologiyasi

TUGA- ' oxiriga yet—', 'tamomboʻl-'. Oʻhish tu-garmidi? Oʻla—oʻlguncha oʻhish kerak (Uygʻun). Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu feʼl asli tükä— tarzida talaffuz qilingan (ПДП, 435; DS, 595); keyinroq ikki unli oraligʻidagi k undoshi g undoshiga almashgan (Devon, III, 285); oʻzbek tilida oʻ un — lisining yumshoqlik belgisi yoʻqolgan: tükä— > tügä— > tugä—.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Oxiriga, nihoyasiga yetmoq, tamom boʻlmoq. ◆ Savol-javob tugadi. Majlis tugadi. Chopik tugadi. yaya Oʻkish tugarmidi? Oʻla-oʻlguncha oʻkish kerak. Uygʻun, „Navbahor“ . ◆ Oʻzbek oyimning gapi tugamasdan, Kumush yana jomga intildi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ . ◆ Voy, ish oʻlsin, uy ishi tugaydimi? S. Zun-nunova, „Yangi direktor“ . ◆ Safar tugab, kay-tish vaqti ham yetib keldi. N. Orifjonov, „Shonli avlod“ . ◆ Bomdod namozi tugagan she-killi, toʻp-toʻp odam kela boshladi. S. Siyoyev, „Yorugʻlik“ .

2 Oʻtib ketmoq, oʻtmoq. ◆ Qish tugadi. Vakt tugadi. m ◆ Oktyabr oyi ham tugadi, oʻrik yap-rokrshri sovukda oʻynagan yosh bolaning loʻppi yuziday kizardi. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“ .

3 Ishlatilib, sarflanib tamom boʻlmoq. ◆ Qudukning suvi tugadi. Ovqat tugadi. Kuch-Kuvvati tugadi. Davlat tugar, bilim tu-gamas. Maqol . ■■ ◆ Korsondagi kimiz tugab, shoʻrva ham ichildi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ . ◆ Hash-pash deguncha dasturxondagi burda nonlar tugab, bolalar darvoza tomon chopish-di. S. Karomatov, „Oltin qum“ . ◆ Ahmad choʻntagini titkilab koʻrsa, sigareti tugabdi.. F. Musajonov, „Himmat“ .

4 Yakun topmoq, tamom boʻlmok, oʻtmoq (vaqt, muddat, makon va shu kabilar haqida). ◆ Vaq-tim tugadi. Yozgi taʼtil tugadi. yaya Sum-bula tugab, kuz boshlanayotgan edi. F. Musajonov, „Himmat“ . ◆ Birinchi smena tugay deb kolganda, Saodatxon rayondan koytdi. S. Zunnunova, „Yangi direktor“ . ◆ Sayhonlik tugab, tutash bogʻlar koʻrindi. S. Siyoyev, „Yorugʻ-lik“ . ◆ Yoʻl tugar-u uyiga kirar Qiz zangori eshikni ochib. X. Davron .

5 Biror natija bilan yakunlanmoq, na-tijalanmoq. ◆ Xoʻsh, chekish nima bilan tugay-di? Gazetadan . Iskandarovning birinchi muo-malasidanok Yodgor ish yaxshilik bilan tu-gamasligiga akli yetdi. U. Hoshimov, Qalbingga quloq sol. ◆ Ishning yaxshi boshlanishi uning muvaffaqiyatli tugashidan dalolat beradi. Gazetadan .

6 Barham topmoq, yoʻq boʻlmoq. ◆ Savodsiz-lik tugadi. shya Oldingi arava xarsang yot-kizilgan yoʻldan tuprok yoʻlga oʻtib, qaldi-rash tugagach, aravakash orqasiga — Meʼmor-ga karab qoʻydi. Mirmuhsin, „Meʼmor“ .

7 koʻchma Safdan chiqmoq, tamom boʻlmoq, oʻlmoq. ◆ Erimbet koʻkragini changallab turar-di: "Mana endi Japak tugadi! Muncha sekin yuradi bu?" A. Muxtor, „Qoraqalpoq qissasi“ .

Sinonimlari

bitdi, yakuniga yetdi, oʻz nihoyasiga yetdi, tugallandi

Antonimlari

ТУГАМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Feʼl

tugamoq

Tillar

• Inglizcha: end
• Koreyscha: 끝 (kkreut)
• Portugalcha: fim

Ruscha _ru

tugamoq
1 кончаться, оканчиваться, заканчиваться, завершаться; быть оконченным, законченным, завершенным; kengash tugadi совещание кончилось;
2 иссякать, исчерпываться; быть исчерпанным; quduqning suvi tugadi вода в колодце иссякла; bemorning madori tugadi силы больного иссякли; vaqtingiz tugadi ваше время истекло; kun tartibi tugadi повестка дня исчерпана; qish tugay deb qoldi зима на исходе; toqatim tugadi терпение моё лопнуло.