vayron
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
tahrirlashvay-ron
Aytilishi
tahrirlashEtimologiyasi
tahrirlashVAYRON Bu sifat ПРСda [viran] shaklida _(590), Andoza:ССТТНda viyran shaklida (II, 309), ТжРСda vayron shaklida (89), OʻTILda vayron shaklida (> 171) yozilgan; 'tamomila buzilgan', 'xarobaga aylangan' maʼnosini anglatishi aytilgan. Koʻrinadiki, asli viran sifatining birinchi ugʻinidagi ū tovushi ay tovushlariga, a tovushi o(â) tovushiga almashtirilgan. Bu sifat bilan oʻzbek tilida vayrongarchilik oti yasalgan, vairon-talson juft sifati tuzilib, undan vayron-talson sil- feʼli Hosil qilingan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
tahrirlashMaʼnosi
tahrirlash\f. jhj vayron yiqiq, buzuq, xa-rob| 1 Buzilib, qulab, xarobaga aylangan (uy-joy, imorat va b. qurilmalar, quril-mali joylar haqida).◆ Uch kundan keyin, ular kelganda, qishloq vayron boʻlgan, baʼzi bino-lari hamon buruqsab yonardi. Shuhrat, „Shi-nelli yillar“ .◆ Bir qultum suv uchun xonasi vayron, Qiiyugʻin tark etib, adashardi el. Gʻayratiy .◆ Yogʻdi toʻrt yondin asrlar Boshingga tiyri kamon, Umri qurbon, mulki toroj, Yurti vayron, oʻzbegim. E. Vohidov, „Oʻzbegim“ .
2 koʻchma Umuman, buzilgan, singan va b. jihatdan yaroqsiz holdagi narsa haqida. ◆ Ustboshi vayron, yuz-koʻzlari qon.. sochlari toʻzgʻib ketgan Shahzodaxon tongotarga yaqin "gʻit" etib eshikni ochib, hovliga chi-qib, boʻlib oʻtgan dahshapii hodisadan uyda-gilarni xabardor qildi. K. Yashin, „Hamza“ . ◆ Zulmu istibdod ila millatni vayron et-dingiz. Avaz .◆ Ayroningdan bermasang, Qozon-laring vayrondi. "Boychechak" .
- Koʻngli (yoki qalbi, dili) vayron Ruhan, qalban juda nochor, ezilgan holatli, koʻngli buzilgan.◆ Xususan, yaqinda eshitgan xunuk bir xabarni xotirlab, Avazning koʻngli vayron boʻldi. S. Siyoyev, „Avaz“ .◆ Vayron diling boʻlgʻusi bir lutf ila obod. "Guldasta" .
Sinonimlari
tahrirlashAntonimlari
tahrirlashВАЙРОН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
tahrirlash- Turkcha: viran
Ruscha ru
vayron
разрушенный; опустошённый, разорённый; ◆ vayron boʻlmoq разрушаться, превращаться в развалины, в руины; ◆ vayron qilmoq (aylamoq, etmoq) разрушать, превращать в развалины, в руины; опустошать, разорять; ◆ koʻngilni vayron qilmoq разбить сердце; крайне огорчить.