xazon

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

xa-zon

Etimologiyasi

XAZON s. xazanak
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

1 \f. ol j-ʼ. — kuz; barg toʻkili-shi

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Kuzda sargʻayib toʻkiladigan barglar. ◆ Ioʻl boʻyidagi dov-daraxtlar ostida xazon-lar toʻkilib yotibdi. N. Aminov, „Yolgʻonchi farishtalar“ . ◆ Yengil shamol oʻtdi, xazon toʻ-kildi. "Yoshlik" .

Xazon boʻlgur! qargʻ. Qurib ketgur, oʻlgur. ◆ [Hoji ona:] Bor, yuz-qoʻlingni yuvib chiq, xazon boʻlgur! Hamza, „Boy ila xizmatchi“ . Xazon boʻlmoq 1) sargʻayib, qurib qolmoq. ◆ Bu gul subh shabnamini ham koʻrmay xazon boʻldi. H. Ziyoxonova, Birinchi maktub; 2) koʻchma azob-uqubatda majruh boʻlib qolmoq, ado boʻlmoq, mahv boʻlmoq. ◆ Gul edim, xazon boʻldim, nay-layin, Ado boʻlmas dardga qoldim, naylayin. "Malikai ayyor"; 3) bevaqt olamdan oʻtmoq; yoʻq boʻlmoq . ◆ [Azizxon] Yasha, polvon bola.. deb olqishlaganlarga qaramas, niyatiga yetmay xazon boʻlgan Lutfinisani oʻylar edi: S. Ahmad, „Ufq“ . ◆ Bevaqt xazon boʻlmay har k im Yashaboʻtsin dunyoda. A. Oripov . ◆ Nazira., yuza-ga chiqmay xazon boʻlgan sevgi alamidan xoʻrli-gi kelib, taqdirni qargʻardi. S. Ahmad, „Ufq“ . Xazon qilmoq 1) quritmoq, soʻlitmoq; 2) koʻchma mahv etmoq, yoʻqqilmoq; qirmoq. ◆ Qir tomondan nogahonda boʻri yoki qoplon chiqib, bir talay qoʻy-qoʻzini xazon qilib ketganini bilib qolasan. Y. Muqimov, „Qizilqum pahlavoni“ . ◆ Oʻynab yurgan bachchalarin Hamma-sinxazon qiling. "Gulnorpari" .

2 Zardoʻzlikda ishlatiladigan bezak turi: soʻligan barg tasviri.

Antonimlari

ХАЗОН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

xazon
1 листопад;
2 осенние сухие (опавшие) листья; ◆ xazon supurmoq подметать опавшие (осенние) листья; ◆ xazon boʻlmoq вянуть, желтеть; ◆ xazon boʻlgan пожелтевший, увядший; ◆ umri xazon boʻldi 1) безрадостно прожил всю жизнь; 2) погиб в расцвете сил; ◆ Revolyutsiyadan ilgari, ayniqsa xotinlarning koʻrgiligi qattiq, koʻplari yoshligida xazon boʻlar edi (М. Алавия, «Севинчларим») До революции судьба большинства, особенно женщин, была безрадостной, многие гибли молодыми; ◆ xazon qilmoq погубить, погубить в расцветесил; ◆ xazonday qadrsiz не представляющий никакой ценности (как опавшие листья); * ◆ xazon urgan bogʻ сад с опавшими листьями; поблёкший, увядший сад; ◆ xazon boʻlgur бран. чтоб тебе пропасть, чтоб тебе сгинуть.